Historical dictionary
of grammatical terms online

pismo

Language: polski
EJP 1991, 248 Contemporary definition

Pismo – system znaków służący do utrwalenia jęz. mówionego. Punktem wyjścia dla rozwoju p. była piktografia, czyli p. obrazkowe (rysunki oddawały całe sytuacje). Rozwinęła się z niej ideografia, jej poszczególne znaki odnoszą się do całych pojęć (całych wyrazów). Przykładem ideografii mogą być hieroglify egipskie. Z ideografii wykształciło się p. fonetyczne (alfabet).

Quotations

Kazdy to baczy że pismo polskie jest trudne ku czytaniu tym ktorzy włosności buchstabow przekreszonych albo pąnk[towa]nych nie rożumieją, i dlategom rzec od[...]dania i czytania bukstabow począł, ich własność wiedzieli ci ktorzy chcą [do]brze polskie pismo czytać.

[…] O znamionach pisownych. […] Pismo jest nie tylko tłumaczem, ale i przewodnikiem mowy: musi jéj tedy skazywać i wiernie i zupełnie wszystkie spólne własności: czego by wykonać nie można, gdyby nie było na to odpowiadających not, czyli znamion […]. Figury czyli kształty tych znamion są następujące [...].

Pismo powinno być, ile możności, najwierniejszym obrazem mowy. Pisownia jest to nauka, która do tego prowadzi.

Zdanie przyczynowe Protasis, nazwać jeszcze możemy poprzednikiem, a wypływowe (Apodosis) następnikiem, i w mowie jak i w piśmie często dla piękności następnik kładziemy przed poprzednikiem.

[...] Gramatyka tkwi jeszcze w ustroju i budowie jego, nie jest i być nie mogła za pomocą pisma wydobytą na widok publiczny i przywiedzioną do powszechnéj wiadomości, że układaczom tym zależało głównie na tym , ażeby za pomocą pisma w ten lub ów sposób oznaczyć dokładnie wszystkie brzmieniá i głosy danego języka [...].