Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

gradus superlativus

Język: łaciński

Cytaty

Superlativus fit ex comparativo praeposita particula Na, ut Hojny/Hojniejszy/Nahojniejszy. Biały/Bielszy/Nabielszy. Interdum pro Na dicunt Naj, ut Najlepszy/Najgorszy/Najwizszy.

Comparationis gradus quot sunt? Tres. Qui? Positivus, ut doctus. Comparativus, ut doctior. Superlativus, ut doctissimus.

Przyrownánia stopniow wiele są? Trzy. Ktore? Przedni/ jáko náuczony. Przyrownájący/ jáko uczeńszy. Przewyzszájący/ jáko nauczeńszy.

Quid est [gradus] superlativus? Qui supra positivi significationem valde significat, ut doctissimus, id est valde doctus.

[Co to jest stopień najwyższy? To taki, który ponad znaczeniem [stopnia] równego oznacza "bardzo", jak doctissimus, tj. bardzo doctus.]

Przewyższalny stopień (Superlativus) staje się z pokładnego (ex positivo) i z przekładania ПРЕ: богатый bogaty, пребогатый arcybogaty.

[Gradus] superlativus quem habet casum? przewyższający ktory ma spadek? genetivum pluralem, rodzący wielkiej liczby, aut ablativum cum praepositione de, e, ex albo odbierający z przekładaniem Z, aut Genitivum singularem collectivum, albo rodzący małej liczby zbierany, dicimus enim, mowiemy bowiem, Doctissimus Poetarum fuit Virgilius, najuczeńszy z Wierszopisow był Wiergilusz, vel eloquentissimus ex Oratoribus fuit Cicero, albo najwymowniejszy z Krasomowcow był Cyceron, optimus Romanae Gentis, najlepszy z Rzymskiego Narodu.

Quot sunt gradus comparationis? wiele jest stopniow przyrownywania? tres, trzy, qui? ktore? positivus, przedni, ut doctus, jako uczony, comparativus, przyrownywający, ut doctior, jako uczeńszy, superlativus, przewyższający, ut doctissimus, jako najuczeńszy.

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

[Gradus] Superlativus. [Stopień] Najwyższy.

Porównywámy częstokroć osoby i rzeczy ze sobą pod względem przyznawanych jim przymiotów, których stopień może być większy w jednéj rzeczy od stopnia tego samego przymiotu w drugiéj rzeczy. Dlá tego gramatycy słusznie pod tym względem dzielą przymiotniki na trzy stopnie, które nazywają: równym (positivus), wyższym (comparativus) i najwyższym (superlativus) [...].