of grammatical terms online
liczba
Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).
Quotations
Numerus. Liczbá. Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis, ut hi magistri.
Quid est numerus? Est uox unius uel plurium significantia.
Quid est Numerus? Co jest liczba? Est vocis singularis à plurali distinctio: vel est accidens, quo unum à multis discernim[us] [hoc est, multitudinis index.] Lidżbá jest znak, rozdział czyniąca, ktorą pokázujemy, wiele jest czego, to jest, Wiele jest ich, o ktorych mowiemy: Jeśli jeden, czyli więcej.
Imieniu wiele przypadáją? Sześć. Ktore? Jákość, Przyrownánie, Rodzaj, Liczbá, Wyobráżenie, Spadek. Nomini quot accidunt? Sex. Quae? Qualitas, Comparatio, Genus, Numerus, Figura, Casus.
Artykuł powinien záwsze przodkowáć Imioná, żeby znáć przez to, jákiego są rodzaju, w jákiej liczbie, i w jákim kazusie, czyli spadku.
Dwie są liczby to jest máła i wielka.
Nomen quot habet accidentia? imię wiele ma przymiotow? sex, sześć: figuram, wyobrażenie, speciem, kształt, genus, rodzaj, declinationem, staczanie, numerum, liczbę, casum, spadek.
Numeri nominum sunt duo, liczby imion są dwie, singularis, jedna albo mała, ut hic Dominus, jako ten Pan, pluralis, wielka, ut hi Domini, jako ci Panowie.
Mamy grammatycznych liczb trzy: pojedynczą, podwójną i mnogą.
Wszystkie słowa polskie odmieniają się w każdym trybie (wyjąwszy bezokoliczny) i czasie, zwyczajnie przez dwie liczby, pojedynczą i mnogą.
Liczb jest dwie, pojedyńcza na oznaczenie jednéj tylko osoby lub rzeczy, i mnoga, która mówi o dwóch albo więcéj osobach lub rzeczach.
§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje [...], dwie liczby: pojedyńczą i mnogą.
§ 23. Mówimy: nasz ojciec, nasi ojcowie; jedno jabłko, cztery jabłka; biała mysz, trzy białe myszy i t. d. Rozróżniamy więc w rzeczownikach i liczbę, t. j. ilość osób lub rzeczy. W języku polskim mamy dwie liczby: pojedynczą i mnogą.
Przez składnię zgody rozumiemy zasady, wedle których części zdania mniej ważne stosują [jest: stusują] się do ważniejszych (w rodzaju i osobie, liczbie i przypadku) np. Historja jest mistrzynią życia. (nie mistrzem!) Poczcziwi chłopi (forma osobowa) poczciwe chłopy (rzeczowa) i td.