terminów gramatycznych online
osoba pierwsza
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
EGo pronomen finitum, generis omnis, numeri singularis, figurae simplicis, personae primae, casus nominativi, quod declinabitur sic. Ego mei vel mis mihi me à me. Ja namiástek zámierzony/ rodzáju wszelkiego/ liczby jednej/ wyobráżenia prostego/ osoby pierwszej/ spadku miánującego/ ktory się skłánia ták. Ja mojego mię ode mnie.
Personae verborum quot sunt? Tres. Quae? Prima ut lego: Secunda ut legis. Tertia ut legit.
Osob słow wiele są? Trzy. Ktore? Pierwsza jáko czytam: Wtora jáko czytasz. Trzecia jáko czyta.
Le première personne est censée plus noble que la seconde, la seconde plus noble que la troisième.
[...]
Pierwsza osoba zacniejsza jest niż druga, a druga niżeli trzecia.
P. Wieleż jest Osob? O. Trzy: Pierwsza jest ta ktora mowi. Druga jest ta do ktorej mowią. Trzecia jest ta o ktorej mowią.
Głoska ę pisze się:
1) W pierwszej osobie we wszystkich formach czasowania; wyjąwszy pierwszą formę, np. daję, piszę; (w 3ciej osobie pisze się e, np. daje, pisze.)
1wsza i 2ga osoba l.m. formuje się zawsze z drugiej trybu rozk., np. znaj, znajmy, znajcie; ciągnij, ciągnijmy, ciągnijcie, i t. d.
Przy odmianie czasowników rozróżniamy trzy osoby: 1. osobę, która mówi, np. (ja) piszę, czytam, śpię, chodzę; 2. osobę, do któréj się mówi, np. (ty) piszesz, czytasz, śpisz, chodzisz; 3. osobę, o któréj się mówi, np. (on-ona-ono) pisze, czyta, śpi, chodzi.
Osoba pierwsza, która mówi:
Liczba pojedyncza: eu (ja) | Liczba mnoga: nós (my) [...].