terminów gramatycznych online
osoba trzecia
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
Pioüere Deszcz pádáć, Impersonale Neutrum, tylko ma trzecią osobę w máłej liczbie, we wszystkich osobách, i czásách [...].
Godniejsza jest pierwsza osobá, niż wtora, wtora niż trzecia.
Na przykład Ja w Polskim języku znaczy pierwszą Osobę: w Niemieckim: tak Ich, w Polskim znaczy trzecią osobę w wielorakiej liczbie, w Niemieckim znaczy pierwszą Osobę w liczbie szczegulnej.
Le première personne est censée plus noble que la seconde, la seconde plus noble que la troisième.
[...]
Pierwsza osoba zacniejsza jest niż druga, a druga niżeli trzecia.
Th. [...] W trzeciéj osobie słów liczby pojedyńczéj brzmi jak z np. he loveth kochá hi lowz lecz téraz pisze się tu s miasto th.
[Słowa są] nieosobisté, gdy nié mają ani wyraźnie, ani domyślnie imiénia lub zaimka osoby, która jest czém, albo co robi, i przeto téż nie odmieniáją się przez wszystkié osoby, ale jedno tylko mają zakończénié na osobę trzecią, np. bywá, czyni się.
[Słowa mają] trzy osoby: piérwszá, np. jém, jémy; drugá, np. jész jécie; trzeciá, np. jé jedzą.
Wszyscy nowsi grammatycy przekonali się oczywiście, że tematem trybu rozkazującego, jest 3a osoba liczby pojedynczéj czasu teraźniejszego w czasownikach niedokonanych, czyli przyszłego w czasownikach dokonanych.
W polskich czasownikach tematem do formowania osób , liczb i rodzajów, jest 3a osoba liczby pojedynczéj. Dodając zakończenia grammatyczne do trzeciej osoby czasu przeszłego: czytał, niosł, ginął, prosił, formujemy: czytał-a, niosł-a, ginęł-a, prosił-a.
Że 3cia osoba może być tematem odmian przez osoby i liczby, mamy tego dowód w języku polskim, równie jak we wszystkich językach wschodnich;[...]
Słowa należące do formy 2-éj i 3-éj w pierwszéj osobie liczby pojedyńczéj mają zawsze ę, a nigdy e, które wyłącznie tylko w 3-éj osobie liczby pojedyńczéj się używa.
P. Ile osób rozróżniamy w mowie? O. Trzy: pierwsza ja, która mówię; druga ty, który mię słuchasz, trzecia on albo ona, o której ja mówię. Osobę pierwszą liczby mnogiéj formujemy dodając końcówkę my, do trzeciéj osoby liczby pojedyńczéj. [...] osoba 1-a kończy się na m, np. słucham, 2-a na sz, np. mówisz, 3-a stosownie do jednéj z 3 form.
Osoba trzecia, o której mówimy:
Liczba pojedyncza:
elle, ella - on, ona [...].