Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

fonetyka opisowa

Hasło w cytatach: opisowe fonetyki
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Analiza własności fonetycznych, czyli wymawianiowo-słuchowych, głosek należy do fonetyki opisowej.

Fonetyka opisowa.

Także gwaroznawstwo polskie, badające mowę ludu polskiego we wszelkich jej odmianach, wymaga znajomości fonetyki opisowej.

Podstawę, to jest dokładny obraz dzisiejszego systemu fonetycznego w jego ogólnych i szczegółowych własnościach, daje fonetyka opisowa [...]. Jej zadaniem jest ustalenie i określenie zapasu głosek, istniejących indywidualnie, żywych oboczności i tendencyj fonetycznych, oboczności i tendencyj zarodkowych, głosek istniejących podświadomie, ogólnych właściwości systemu fonetycznego itd. Fonetyka historyczna bierze to wszystko w zasadzie jako dany i znany stan rzeczy i stara się o wyjaśnienie jego genezy.

Ten punkt widzenia łączy się ściśle z pospolitym zarówno w fonetyce opisowej jak historycznej podziałem całego zapasu głosek na pewne kategorje, chociaż nie pokrywa się z nim w zupełności. Głoski są bardzo rozmaite co do rozwartości narządu mownego przy ich wymawianiu, a także co do innych cech charakterystycznych, a stąd podziały na samogłoski (vocales), sonorne, spiranty i zwarte, na dźwięczne i głuche, ustne i nosowe itd.; a ich ewolucja bezpośrednio jest także od tego zależna.

Materjału dostarcza cała historyczna fonetyka, wszystkie szczegóły, wchodzące w skład odnośnych badań i rozpraw; trudniej jednak o uogólnienia; to i owo znajduje się w opisowych fonetykach jako charakterystyka dzisiejszego wymawiania polskiego, dalej w Dziejach języka polskiego Brücknera, w pracach Baudouina de Courtenay, w uwagach i dyskusjach na temat powstania kulturalnego języka polskiego, jakie się w ostatnich czasach toczyły.