terminów gramatycznych online
persona osoba
Język: polski
Cytaty
Persona – osoba a. persona.
PERSONA ‘osoba; także gram.’ [...] persona persona RN (wykl. przednia) [...] R t8 (mp; av. modus) [...] R z5v (md; av. persona); modus verbi impersonalis Krom person, co żadną a jistną personę ukazuje RN (wykl. przednia); [...] RN (k. tyt.) [...].
Quot sunt [Pronomina] Reciproca? Duo: Sui et Suus. Cur dicuntur Reciproca? Quia respiciunt eam personam [hoc est tertiam] quae proximè praecedit verbum principale in eadem oratione [hoc est, iż się wspák wracáją, do tej persony, ktora máło przedtym byłá wymowiona, albo iż ná one wzgląd máją.]
Person namiàstkow wiele są? Trzy. Ktore? Pierwsza jáko ja, Wtora jáko ty, Trzecia jáko on.
Personae pronominum quot sunt? Tres. Quae? Prima ut ego, Secunda ut tu, Tertia ut ille.
Pérsoná. v. Osobá 1.
Personae pronominum quot sunt? Tres. Quae? Prima ut ego, Secunda ut tu, Tertia ut ille. Person namiàstkow wiele są? Trzy. Ktore? Pierwsza jáko ja/ Wtora jáko ty/ Trzecia jáko on.
Persony lub osoby záwsze słowa powinne przodkowáć, byle nie w interrogacyach, álbo w pytániach. Czásy słow są komponowane z trzech osob.
Infinitivus zaś, żadnej nie ma Persony.
Pierwsze próby stworzenia ojczystej terminologii zawierały Regulae grammaticales, regimina et constructiones z 1542 r. i wydanie A. Donata z r. 1583.
Terminologia Reguł [...].
Coniugatio — (s)przężenie: verbum activum — sprawiące, sprawujące, modus indicativus — naznaczenie, obyczaj ukazujący, skazujący, coniunctivus — słączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — niez(a)graniczony, participium — uczesnik, tempus praesens — czas niniejszy, praeteritum — przeszły, futurum — przyszły, persona — osoba, persona.
Nie spełniała tych postulatów nie w tym zresztą celu wydana gramatyka F. Menińskiego. Zrealizował je dopiero F. D. Duchênebillot.
Terminologia [...].
Coniugatio — koniugacyja [...]; participium — uczestnictwo; tempus praesens — czas teraźniejszy, praeteritum — przeszły, plusquamperfectum — więcej, barziej (s. 73) niż doskonały, futurum — przyszły, persona prima — persona, osoba pierwsza, secunda— druga, tertia — trzecia.
Więcej ich [terminów] można znaleźć u K. Cellariusa [...].
Coniugatio — koniugacyja: modus indicativus — indykatyw (s. 133), coniunctivus — koniunktywus (s. 39), infinitivus — infinitywus (s. 2), persona — persona, osoba (s. 41).
Trochę rodzimych terminów gramatycznych zawiera jeszcze podręcznik S. Konarskiego [...].
Coniugatio — koniugacyja: verbum neutrum — neutrum (s. 111), modus infinitivus — infinitywum (s. 81), participium — partycypium (s. 143), tempus praeteritum — tempus preterytum, futurum — futurum (s. 8), persona — persona.