terminów gramatycznych online
zaimek względny
Zaimek względny. Wyrażenie, które - wg ujęć tradycyjnych - kumuluje 2 funkcje: I. zespala zdanie względne z grupą imienną należącą formalnie do zdania głównego; 2. pełni funkcję składnika (części) zdania względnego, zastępując w nim grupę imienną, którą ono determinuje.
Cytaty
Zaimki są piąciu rodzajów [...] względné są this, that, it, same, who, który która, które, what co który która które, which co, który, która, które these, those.
Mówiliśmy, iż Zaimki są osobisté, skazującé, względné, dzierżawczé, i bezokoliczné; obaczmy teraz ich użycie.
Zaimki względne Mają wzgląd na imię lub zaimek który je poprzedza, i z którym się zgadzają, a nadto służą do zapytowania. Rzeczowne: kto, co, nikt, nic, Przymiotne: czyj, czyja, czyje, który, która, które, jaki, jaka, jakie.
Rozdział IV. zawiera Zaimki z ich znaczeniami. Uchyliłem atoli z między nich Zaimek pytający, gdyż się pospolicie zapytuje Zaimkami względnemi. Spadkowanie Zaimków nieforemnych, i t. d. wyrażono tu nieco obszerniej niż w innych dotąd Grammatykach.
Zaimek jaki, a, e, jeżeli używamy za zaimek względny, który, a, e, wtedy zgadza się z rzeczownikiem w rodzaju i liczbie, a w przypadku zaś stosuje się do rządu słowa, lub przyimka; np. człowiek, któremu mówiłem; książki, za jakieśmy zapłacili [...].
Zaimki względne są tak nazywane, że się ścigają do poprzedzającego imienia lub zaimka osobistego, który dla tego nazywa się ich poprzednikiem. Są one następujące: who, which, that, what i such as. Wyjąwszy who, który ma przypadek dzierżawczy i podmiotowy, żaden z nich nie odmienia się ani przez liczby, ani przez rodzaje, ani przez przypadki, które tworzą się za pomocą przyimków of i to.
Przypomnieć tu sobie należy cośmy powyżej [...] powiedzieli, że z pomiędzy zaimków względnych who wraz ze swoim przypadkiem dzierżawczym whose i podmiotowym whom używa się tylko mówiąc o ludziach kiedy zachodzi pytanie który, która lub którzy z pewnéj liczby; that o zwierzętach, rzeczach i ludziach; what tylko o rzeczach a w zapytaniach i wykrzyknieniach o osobach.
Czasem zaimek względny jest rządzony przez położony na końcu zdania przyimek, i taka składnia jest często używana w prozie i w potocznéj mowie i wynika z ducha języka angielskiego.
Zaimek względny wyraża wzgląd na istotę, wymienioną w zdaniu główném; niekiedy zaimek ten ściąga się nie do jednego wyrazu, lecz do całego zdania […]. Zaimki względne są: który, jaki, kto, co.
Zaimki, według wewnętrznéj swéj istoty, dzielą się na osobiste, zwrotny, dzierżawcze, pytające, względne, wskazujące i nieokreślne.
Ze względu na znaczenie dzielimy zaimki na: a) osobowe (ja, ty, my, wy...), b) zwrotne (siebie, sobie, się ...), c) dzierżawcze (mój, moja, moje...), d) wskazujące (ten, ta, to, on, ów, tamten...), e) względne (który, która, które, jaki...), f) pytające (jaki? który?...), g) nieokreślne (ktoś, czyjś, jakiś...).
Zdania podrzędne mogą być niepołączone: Kto w piątek skacze, w sobotę płacze. spójnikowe: Zdziwiłem się, żeś mię nie poznał. i względne: (rozpoczynajace sie od zaimków względnych); Żółkiewski, który wygrał tyle bitew, poległ pod Cecorą.
Oprócz właściwych zaimków, istnieją tak zwane zaimki przymiotnikowe (pronomes adjectivos) [...].
Dzielą się na:
1) Wskazujące (demonstrativos): [...].
2) Względne: que (który, a, e) i cujo, a, os, as, (którego, której, których), quem (kto).