Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień wyższy

Język: polski
EJP 1991, 334 Definicja współczesna

Stopniowanie. [...] Stopień wyższy sygnalizuje większe od neutralnego natężenie cechy: milszy, silniejszy, bardziej zielony.

Cytaty

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), [stopień] wyższy (comparativus), najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

Foremnie stopniują się te Przysłówki, w których dla uformowania wyższego stopnia do ostatniej głoski e, dodaje się y, albo w których ostatnie o, zamienia się na iej, np. pięknie, piękniej; ciemno, ciemniej.

Stopień najwyższy formuje się zawsze przez dodanie syllaby naj do stopnia wyższego, np. najpiękniej, najciemniej, najlepiej.

Stopień wyższy kładzie się, kiedy mamy wysłowić większą ilość przedmiotu na jednym przedmiocie, aniżeli na innym lub na innych z nim porównanych, a do połączenia przedmiotów porównanych używamy Przyimka od (ode) i Spójników: niż, niźli, niżeli, aniżeli, jak; np. Kaźmirz jest pilniejszy niż Jan.

Stopień wyższy utwarza się z Przymiotnika niestopniowanego, przyprawiając do trzona cechę -sz z zakończeniem rodzajowém -y, -a, -e, (-szy, -sza, -sze).

Stopień wyższy oznacza, że przymiot w jednéj rzeczy jest w daleko większéj sile, niż w téj, z którą ją porównywamy.

Stopień wyższy wyraża większą ilość przymiotu w jednéj istocie, niż w drugiéj (lub wielu innych) z nią porównanéj (lub porównanych) […].

Przysłówki przymiotnikowe, t.j. pochodzące od przymiotników stopniują się jak następuje: Stopień wyższy mają na éj […].