terminów gramatycznych online
stopień najwyższy
Stopniowanie. [...] Stopień najwyższy wskazuje na maksymalne natężenie cechy nazwanej przez przymiotnik (przysłówek): najmilszy, najsilniejszy, najbardziej zielony.
Cytaty
Adiectiva compárują się, to jest, stosowywáją się, przez Gradus, stopnie, ktorych jest trzy: [...] Superlativus najwyższy, ktory ják najwięcej wyznacza, á pochodzi, tákoż, à Casu Positivi, ná I, przydawszy SSIMUS, jáko doctissimus najuczeńszy; á ma trzy zákończenia, US, A, UM, ták jáko Positivus, ma trzy swoje zákończenia.
Gradus, stopnie, trzy ich liczą: Gradus positivus, stopień rowny. Comparativus, wyzszy. superlativus, najwyzszy.
Ilość przymiotu w rzeczy jakiéj większą niż we wszystkich innych z nią porównanych, zowiemy stopniem najwyższym, np. miód i cukier są najsłodsze ze wszystkich rzeczy.
[...] w stopniu wyższym i najwyższym wszystkich przysłówków, np. bliżéj, daléj, częściéj, lepiéj, najgłośniéj [...].
Porównywając wiele rzeczy, gdy jednéj przyznajemy piérwszeństwo nad wszystkie inne, używamy stopnia najwyższego, np. najuczeńszy, najdogodniejszy, najpracowitszy i t. p.
W przymiotnikach jednozgłoskowych zakończonych na ble, stopień wyższy formuje się niemieckim sposobem, to jest przez dodanie do stopnia równego er, lub r tylko jeśli przymiotnik kończy się na e; stopień zaś najwyższy przez dodanie est, lub st, w podobném jak powyżéj zakończeniu.
Stopień najwyższy przedzielony słowem to be od swego rzeczownika, rządzi przyimkiem of. London is the largest of all cities, Londyn jest największym ze wszystkich miast. [...] Lecz jeżeli ma po sobie podrzędne jakie zdanie, rządzi zaimkiem względnym that. She is the finest ship that I have ever seen, jestto najpiękniejszy okręt jakim kiedy widział. [...]
[…] W stopniu wyższym i nájwyższym naszych przysłówków należy również na podstawie starosłowiańskich form pisać wszędzie końcówkę ej przez jat […].
Porównywámy częstokroć osoby i rzeczy ze sobą pod względem przyznawanych jim przymiotów, których stopień może być większy w jednéj rzeczy od stopnia tego samego przymiotu w drugiéj rzeczy. Dlá tego gramatycy słusznie pod tym względem dzielą przymiotniki na trzy stopnie, które nazywają: równym (positivus), wyższym (comparativus) i najwyższym (superlativus) [...].
Stopień najwyższy wyraża największą ilość przymiotu w istocie jakiéj ze wszystkiemi porównanéj; urabia się z wyższego przez dodanie do niego na początku zgłoski naj […].
Stopień najwyższy urabia się od wyższego, dodając na początku zgłoskę naj […].
Mamy trzy stopnie.
stopień równy: — pilny,
stopień wyższy: — pilniejszy,
stopień najwyższy: — najpilniejszy.
Stopień najwyższy kładzie się wtedy, kiedy wyrazić chcemy, że rzecz jakaś posiada przymiot swój w najwyższym stopniu między przedmiotami porównywanemi; do połączenia tych wyrazów mamy przyimki: z(ze) między, z pomiędzy.