terminów gramatycznych online
rzeczownik zbiorowy
Rzeczowniki zbiorowe (collectiva) są to formacje odrzeczownikowe oznaczające zbiory przedmiotów nazwanych przez podstawę słowotwórczą, np. ptactwo 'zbiór ptaków'.
Cytaty
Rzeczowniki [...] zbiorowe są te, które przy zakończeniu liczby pojedynczéj obejmują wiele rzeczy osobnych jednego rodzaju, gatunku, stanu i t. d., np. lud, naród, gromada.
Daléj nauczá prof. Sztochel, że rzeczowniki zbiorowe mają biernik jak mianownik […].
[…] Są w języku naszym 3 rzeczowniki zbiorowe, to jest oznaczające w liczbie pojedynczéj wielość osób, a takimi są: slaɦta, braća i kśęƶá […].
[…] Rzeczownik zbiorowy paɳstvo łączym z liczbą mnogą tych jimion włásnych […].
Rzeczowniki zbiorowe, oznaczające masę, lub przedmioty, w których odróżniamy części składowe; np. tłumu, gminu, ludu, narodu, orszaku, pułku, kraju, ogrodu...
Żołnierz, szlachcic, grosz, brzoza oznaczają nazwę jednej tylko osoby lub rzeczy, są to więc rzeczowniki jednostkowe.
Rzeczowniki: wojsko, szlachta, zboże, naród, nabiał, bielizna, liście, nasienie i t. d. oznaczają zbiór rzeczy lub osób, dlatego nazywają się rzeczowniki zbiorowe.
Rzeczowniki dzielą się na: zmysłowe: zwierzę, stół, woda..., oderwane: cnota, pilność..., pospolite: ławka, pióro, książka..., imiona własne: Wisła, Warszawa, Tatry..., zbiorowe: tłum, ludzkość, zboże..., jednostkowe: Bóg, syn, dom...
Osobną gromadę wśród rzeczowników tworzą tzw. zbiorowe, które uwydatniają wielkość, mnogość, złożoność przedmiotu, np. młodzież to 'zbiór dziewcząt i chłopców', dziatwa - 'zbiór dzieci', państwo - to 'pan i pani' lub 'więcej panów i pań', kozactwo to 'wielość Kozaków'.