terminów gramatycznych online
osoba druga
Osoba. Kategoria gramatyczna o funkcji wskazującej (deiktycznej), jeden z podstawowych środków jęz. aktualizacji wypowiedzenia. [...] Pierwsza os. identyfikuje partycypanta zdarzenia z mówiącym, druga - ze słuchaczem, trzecia - wskazuje, iż partycypant zdarzenia nie jest identyczny z żadnym z uczestników aktu porozumiewania się językowego.
Cytaty
W wyrazach twierdzących i przeczących [...] w drugiéj i trzeciéj osobie. Shall znaczy obietnicę, pogróżkę rozkaz álbo zakaz Will oznájmienie.
Zaimki, wyrażające trzy osoby, tj. tę, która mówi, do któréj i o któréj lub o czém mówi, zowią się osobiste, i tych jest trzy: na wyrażenie osoby mówiącéj, którą zowiemy piérwszą, służy zaimek ja, a jeśli takich osób jest więcéj, my. Osobę drugą nazwaną, do któréj się mówi, wydaje zaimek ty; kiedy takich jest więcéj nad jednę, wy; osobę, o któréj jest mowa, którą zowiemy trzecią, wyraża zaimek on, jednę; oni więcéj nad jednę.
Trzy osoby wchodzą do mowy, piérwsza, która mówi; [osoba] druga, do któréj mówi; trzecia, o któréj jest mowa. Zaimki wyrażające te osoby, są dla piérwszéj ja, dla drugiéj ty, dla trzeciéj on.
Zaimki osobowe są te, które oznaczają osoby. Takiemi są: Ja, ty, on. Ja oznacza osobę, która mówi, ty osobę do któréj się mówi, on osobę, o któréj się mówi. Ja nazywamy osobę piérwszą, ty osobę drugą, on osobę trzecią.
2ga osoba, do któréj się mówi, zastępuje się zaimkiem: ty, wy.
Os. 2.
Niekiedy osoba druga trybu rozkazującego, używa się zamiast trzeciéj.
W rossyjskim języku osoba 2 trybu rozkazującego brać się może w znaczeniu nie tylko 3 ale i 1.
Posługa druga, tak zwana osoba druga, początkowana od bliźniego, wymierzona bezpośrednio do istoty, jakoby przybocznéj obecnością bliskiej, zwać się może tykającą, bo jéj wyrazem ty, np.: ty jesteś brat.
Posługa piérwsza omowna. Osoba trzecia. Posługa druga tykająca . Osoba druga. Posługa trzecia osobista . Osoba piérwsza.
2-ga osoba l. mn. ma zakończenie cie ( = će), powstałe z pierwotnego te.
Osoba 2-ga 1. p. jeś (stsł. jesi) przedstawia w języku polskim jedyną formę tej osoby z zakończeniem ś.
Strona czynna. Tryb orzekający. Czas teraźniejszy: l. poj. 1 osoba: piszę, 2 osoba: pisz-esz, 3 osoba: pisze [...]
Strona czynna. Tryb orzekający. [...] Tryb przypuszczający [...] Tryb rozkazujący. 1 osob. -, piszmy, 2 osob. pisz, piszcie, 3 osob. niech pisze, niech piszą.