Historical dictionary
of grammatical terms online

pisownia

Language: polski
Contemporary definition

Zbiór zasad i norm regulujących sposób zapisu słów danego języka za pomocą liter alfabetu lub innych symboli - skąd ten cytat? IS

Quotations

[…] Głoska z, zamienia się w wymawianiu tego drugiego wyrazu na s, mówimy francuski. Pisownia polska w takowym przypadku niekiedy literę zamienia; niekiedy ją zostawia; np. dech, tchu; kubek, kubka.

Pismo powinno być, ile możności, najwierniejszym obrazem mowy mowy. Pisownia jest to nauka, która do tego prowadzi.

Podział pisowni ten się być zdaje najprostszy i najjaśniejszy; uważać: 1) głoski czyli litery szczególne, ilorako się która pisze; 2) głoski złączone czyli zgłoski albo syllaby; 3) wyrazy całkowite jeden względem drugiego; 4) na koniec, przestanki po wyrazach.

Dlaczego pisownia nasza odmienną ma postać na dwojakie brzmienie jednéj samogłoski, kiedy innych podobnie nie odróżnia?

Od szesnastego wieku począwszy, gdy się pisownia polska podług pewnych prawideł ustalać poczęła, aż do wydania Grammatyki Kopczyńskiego, pisano powszechnie iść, dać, jeść i t. p.

PISOWNIA; czy wpływa na łagodzenie języka, 351; 432.

PISOWNIA. (ПРАВОПИСАНIЕ.) Pisownia wskazuje użycie w piśmie liter i znaków przestankowych.

PISOWNIA. §. 1. O literach większych [...] §. 2. Ogólne zasdy pisania liter ze względu na ich wymawianie [...] §. 3. O pisaniu wyrazów [...] §. 4. O znakach przestankowych.

Uwaga. Jeśli nauczyciel chce, aby uczniowie zrozumieli podział spółgłosek, musi kazać wymawiać je bez pomocy samogłosek; inaczej nauka mało przyniesie pożytku, a podział zwłaszcza na mocne i słabe, tak potrzebny ze względu na pisownię, będzie dla nich całkiem stracony.

Pisownia (ortografja) polega na trzech następujących zasadach: 1. zasada fonetyczna (pisanie wyrazów tak, jak je słyszymy w wymowie osoby wykształconej). 2. zasada etymologiczna (pisanie wyrazów sprzeczne z wymawianiem, lecz zgodne z ich pochodzeniem). 3. Zasada historyczna (oparta na zachowaniu pisowni dawnej, uświęconej zwyczajem i głęboko wkorzenionej, pomimo, że może ona być pozbawioną racjonalnej podstawy). Niniejsza książeczka uwzględnia te wszystkie trzy zasady (bez podziału), a nadto wkracza gdzieniegdzie w zakres gramatyki.

Język portugalski używany w Brazylji różni się od macierzystego we wymowie i pisowni, obecnie dopiero powoli ustalanej na własnych zasadach.