terminów gramatycznych online
głoska dźwięk mowy
Głoska jest najmniejszym elementem dźwiękowej formy wypowiedzi, charakteryzującym się stałym zespołem fonetycznych cech artykulacyjnych i akustycznych.
Cytaty
[Przymiotniki] kończące się na e dobiérają głoskę r w stopniu wyższym, inné zgłoskę er.
Myśli składają się z wyrazów, wyrazy z zgłosek czyli syllab, syllaby z głosek, t.j. postaci do malowania wyrazów używanych, pospolicie literami zwanych.
Litery od znaczenia głosu nazwane głoskami, jak są w pisaniu rozmaite, tak rozmaicie brzmieć muszą i pojedyńcze w abecadle i złożone w słowach.
Cechą rodzaju imion nieodmiennych jest domyślnia. Imiona tedy głosek, i wszystkie wyrazy za imię czyli nazwisko wzięte, są rodzaju nijakiego, przez domyślanie się wyrazu tegoż rodzaju, imię, nazwisko, słowo. I tak mówimy e ściśnione, i długie, moje widzi mi się.
Słowo składa się z głosek (liter), połączonych w zgłoski (sylaby).
Głoska jest każde brzmienie, w naczyniach mownych za pomocą narzędzi mownych wydane.
Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski, a w obcych językach jeszcze i na dwugłoski.
W języku polskim mamy 45 głosek, a mianowicie 10 samogłosek i 35 spółgłosek.
Ue 1. Podobnie jak ua, zlewa się czasem w jedną głoskę.
O głoskach polskich. Zanim się przystąpi do nauki grammatycznéj, potrzeba wprzód poznać głoski polskie, ich znaczenie i podział; gdyż od tego zależy dokładne zrozumienié całéj grammatyki. Głosek polskich jest w liczbie 47, jak następują: a, á, ą, b, b', c, ć, cz, d, dz, dź, dż, e, é, ę, f, g, h, ch, i, j, k, l, ł, m, m', n, ń, o, ó, p, p', r, rz, s, ś, sz, szcz, t, u, w, w', x, y, z, ź, ż.
Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski.
Głoski dzielą się [...] na łagodne i ostre.
Nauka o głoskach należy właściwie do ortografii.
Zgłoski czyli syllaby składają się z liter, czyli głosek: T-o, d-z-i-e, c-k-o, u, c-z-y, s-i-ę, d-o, b-r-z-e.[...] Ileż mamy głównych liter czyli głosek w polskiém abecadle? O. Głosek pierwotnych, głównych, w polskiém abecadle mamy 24.
Samogłoska jest to litera, która wydaje dźwięk pojedynczy, dźwięk sam jeden bez pomocy innej głoski. P. Które głoski są głównemi samogłoskami. O Głównemi samogłoskami są: a, e, i, o, u, y.
Spółgłoska jest to znowu głoska, która wydaje dźwięk zespolony, jakby złączony z inną literą, np. b (be), f (ef) [...].
[Józef Mroziński] Jeżeli w gram. języka naszego ogrom wyjątków i podziałów przy każdem niemal prawidłe przeraża najgorliwszego nawet miłośnika ojczystej mowy, a cudzoziemcowi trudność jęz. pol. zdaje się być nad siły ludzkie, pochodzi to po wielkiej części stąd, że żaden gramatyk nie śledził natury polskich głosek.
[Wojciech Szwejkowski] "Głoska z powiada: u nas gra rolę główną i podrzędną, raz występuje na scenę za siebie, dwa razy za swoje dzieci, z, ż, ź trzy razy włączona do d-d-ż-d-ź; raz za r miętsze, dwa razy za s i c mocniej syczące (s-z c-z), a wcale dla siebie obce".
Te oddzielne brzmienia mowy naszéj nazywamy głosami, albo powszechniej głoskami. Brzmienia: a, i, u, ę, s, m... są to więc głoski.
Każdy taki członeczek wyrazu nazywamy zgłoską; zgłoską dlatego, że jest złożony z głosek.
Głoska, którą obecnie literą é (e pochylone) oznaczamy, zbliża się w wymawianiu do y [...] lub do i.