of grammatical terms online
litera znak alfabetu
Etymology: łac. littera
Litera. Jednostka alfabetu.
Quotations
W języku polskim, kto chce wyrazić ten dźwięk ktory w wymáwianiu słów słyszemy, ty litery abo figury musi znać.
O ktoryj literze [i] osobliwie pamiętajmy, że gdy się trafi w słowie napisaná, nie má być sama przez się wymáwiána ale z drugą bliską literą. Bo téż sama może całé słowo uczynić.
Gdzieby tedy miała myłka być, lepiéj takie litery od słowa odsadzić. Bo inszá rzecz jest z ową, niszli zową.
Litery tym porządkięm kłádę, jáko są w obiecádle.
Litery u Fráncuzow są té co i u Polaków okróm w, miásto którego óni záżywáją tákiego v.
W ktorym by (począwszy od liter, i składu onychże) znajdowała się zupełna nauka, jak dobrze mowić po polsku.
Litera w, która się kładzie przed imionami, raz sama, drugi raz z literą e złączona bywa [...] Spytałby kto, czemu też nie mówię: we lesie, we mieście, we Warszawie?
A. Wyrazy nasze są albo jedno- albo wielosylabne, np. Bóg, Oy ciec, ła ska wy, mi ło sier ny, nay do bro tli wszy. B. Na oznaczenie wyrazów naszych używamy pewnych znaków, które głoskami (literami) nazywamy.
Znamiona, czyli cechy mowy każdego gatunku z osobna, są następne: [...] Pisánej: charaktery czyli znaki piśmienne, lub wykreślne postaci, czyli godła między pewnym ludem używane; te są także rozmaite, np. litery, hiéroglify, karby, węzełki i t.d. Litery czyli głoski są oprócz tego łacińskie, gotyckie, hebrajskie i t.d.
Ma się rozumiéć, pismo języków słowiańskich, używających głosek łacińskich, powinno być oddawane tak samo, bez żadnéj zgoła zmiany w literach i znakach.
Każdy wyraz wymówiony możemy napisać za pomocą znaków piśmiennych czyli liter. Litery nie należy brać za jedno z dźwiękiem. Dźwięki słyszymy: są to wrażenia słuchowe; litery zaś czyli znaki napisane rozpoznajemy za pomocą wzroku.
Literę x zastępuje się spółgłoskami ks, gz: Meksyk, egzamin itd.