Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

litera znak alfabetu

Język: polski
Geneza: łac. littera
EJO 1999, 344 Definicja współczesna

Litera. Jednostka alfabetu.

Cytaty

Litery przez ktore piszem, i czytamy, tę własność mają.

LITER ŁACIŃSKICH CO główniejszych, których pospolicie używamy, i ná których wszystkié náuki wyzwoloné, wszystkié mowy języków wszystkich, i práwie wszystká godność, i rozumy ludzkié, ile sie Krześciáństwá tycze, náwet wszystkié tájemnice głębszé pismá S. zásádzoné są, nié mász więcéj jedno dwádzieściá i trzy: któré tym porządkiem idą. abcdefghiklmnopqrstuxyz.

O téj literze, o, mówiąc ze mną pan Kochánowski chciał áby ná żadnym, o, po którym by szłá litèrá m, álbo n. krèská żadna kłádziona nie byłá [...].

W ktorym by (począwszy od liter, i składu onychże) znajdowała się zupełna nauka, jak dobrze mowić po polsku.

Litera w, która się kładzie przed imionami, raz sama, drugi raz z literą e złączona bywa [...] Spytałby kto, czemu też nie mówię: we lesie, we mieście, we Warszawie?

O pisaniu dużych liter początkowych.

Alfabet angielski ma dwadzieścia trzy litery.

Głoska czyli litera jest to znak piśmienny, będący cząstką abecadła czyli alfabetu.

Pyt.: Jak ułożyć i pogodzić nasze litery, których inne narody wcale nie mają, jak np.: nasze ł, l, rz, sz, cz, ż, , a te same łacińskie przyjęliśmy abecadło ? Odp.: Tak ułożyć, jak tegoż szczepu sławianie inni zrobili, którzy tę samą wymowę i litery mają, to jest rozszerzyli swoje abecadło i w słownikach podług tego lepszy porządek mają.

[Szwejkowski Wojciech] "Dziesięć razy przeto występując litera z częściej nad inne nie w mowie ale w piśmie naszem; to jest raz za siebie a osḿ razy za inne litery, musi bić w oczy; razić je; a po drukarniach więcej nad inne zapasu wymagać".

[Stanisław Zaborowski] Niech to będzie pierwsze prawidło aby powszechnie zachowana była postać i znaczenie właściwe łacińskich liter. Ani na mało różniące się jich brzmienia zważać potrzeba, chyba że zmieniają znaczenie: wtenczas bowiem znamionami pewnemi, tę same jednak postać litery zachowawszy znaczyć głoski będzie.