Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień

Język: polski

Cytaty

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

Stopniów więcéj być nie może nad trzy: nie idzie bowiem o to, jaka jest ilość przymiotu w rzeczach, ale czy ta ilość równa jest we wszystkich, czy większa w jednych jak w drugich, czyli większa w jednéj jak w innych, które z nią porównywamy.

Porównywámy częstokroć osoby i rzeczy ze sobą pod względem przyznawanych jim przymiotów, których stopień może być większy w jednéj rzeczy od stopnia tego samego przymiotu w drugiéj rzeczy. Dlá tego gramatycy słusznie pod tym względem dzielą przymiotniki na trzy stopnie, które nazywają: równym (positivus), wyższym (comparativus) i najwyższym (superlativus). W stopniu równym jest każdy przymiotnik, którym oznaczámy przymiot po prostu bez względu na to, czy ten sám przymiot jest lub być może u jakiéj jistoty większym lub mniejszym [...].

§ 68. Mamy zatem trzy stopnie przymiotów:

1) Stopień równy, np. długi, szczęśliwy, biały i t. d.

2) Stopień wyższy, np. dłuższy, szczęśliwszy, bielszy i t. d.

3) Stopień najwyższy, np. najdłuższy, najszczęśliwszy, najbielszy i t. d.