terminów gramatycznych online
stopień
Cytaty
Komparacya Adiektywow. P. Co to jest Komparacya? O. Jest imienia przydatnego przez stopnie odmiana. P. Wiele jest stopni czyli gradusow Komparacyi?
P. Czy Adverbia mowią się przez wszystkie stopnie Komparacyi?
IV. O porownaniu Imion Adjektywow. Rzekło się z początku, iż trzy są stopnie, przez ktore Adjectiva podwyższać się lub poniżać mogą, jako: wysoki, wyższy, najwyższy, niski, niższy, najniższy.
Adjectiva we wszystkich trzech stopniach deklinują się według danych wyżej przykładow.
Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.
Gradus. Stopień.
Własności czyli przymioty rzeczom przyzwoite lub służące, nie są im w jednakowéj doskonałości udzielone, ale podług różności rzeczy, różnie ucieniowane, to jest: udoskonalone lub upośledzone; stąd powstaje stopniowanie i stopnie [...]. Grammatycznych mamy w języku naszym tylko cztéry, te zowią się: równy, wyższy, najwyższy i przenajwyższy.
Przepisz te zdania na tablicę, przypatrz się uważnie różnicom, ukazującym się w formach przymiotnika: pilny—pilniejszy—najpilniejszy, a postrzeżesz w nich pewne potęgowanie się, pewne coraz to wyższe stopnie tego przymiotu.
Mówiliśmy już w rozdziale poprzednim, że przymiotniki stopniują się czyli zmieniają stosownie do różnych odcieni przymiotu pewnej rzeczy. Język nasz odróżnia trzy stopnie przymiotu: równy, wyższy i najwyższy.