Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przymiotnik imionowy

Hasło w cytatach: imionowe przymiotniki, przymiotnik imieniowy, przymiotniki imionowe
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)
  • Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział IX. O słowie: Kop/1817
  • Cz. II. O wnętrzności języka polskiego. Rozdział IV. O składni czyli konstrukcji zawisłej od myśli: Kop/1817
  • Część II. O Przymiotnikach: Mucz/1825
  • Część IV. O składni: Jak/1823
  • O Składni: Rew/1845
  • O ośmiu częściach mowy: DwBg/1813
  • O rodzajach imion polskich: Kop/1780
  • Przypisy na klassę drugą: Kop/1780
  • Zbiór abecadłowy rzeczy: DwBg/1813

Cytaty

Przymiotniki polskié czy imionowé, czy zaimkowé, czy imiesłowowé, mają trzy różne zakończenia według troistégo rodzaju.

Uważając przymiotniki naszé czy imionowé, czy zaimkowé, czy imiésłowowé, to nam przed oczy pada piérwszé postrzeżénié, czyli obserwacja, że troisté mają zakończénié, np. dobry, dobrá, dobré.

Na tę formę kładą się u nás przymiotniki imionowé (nominalia) z wyraźném lub domyślném Słowém posiłkowém, np. żałosno mi jest.

Wszystkie po­spolité przymiotniki imionowe, zaimko­wé i imiesłowowé, położoné z rzeczowni­kami rodz. żeńsk.

Imiésłowowych i imionowych przymiotników przypádkowanié, 48-55.

Rodzaje. Pamiętámy, skąd przyszły rodzaje rzeczowników: nie zapomnieliśmy, że przymiotniki czy imieniowe, czy zaimkowe, czy imiosłowowe, odpowiadać zwykły tym rodzajom rzeczowników [...]

Przymiotnik, czy jest imionowy czy jakikolwiek zgádzá się, ze [!] swoim Rzeczownikiem wyraźnym, czy domyślnym we trzech rzeczach, w rodzaju, w liczbie i przypádka.

Przymiotniki wszelakie, jako to, imionowe, zaimkowe i liczbowe.

Według pochodzenia dzielą przymiotniki na imionowe, zaimkowe i słowne.

(1) Przymiotniki są czworakie, a nie troiste jak wielu mniema:

a) Przymiotniki imionowe zielony, a, e, biały, a, e,

b) — słowne z zieleniały, a, e,

c) — imiesłowowe z zieleniony, a, e,

d) — zaimkowe ten, a, o, mój, a, e.

Możnaby doliczyć imiona osób na ski, i cki, np. Zamojski, a, Czarnecki, a.

ZGODA PRZYMIOTNIKÓW A RZĄD RZECZOWNIKÓW SŁOWNYCH.

1.Przymiotniki słowne, ze słów nijakich uformowane, tak się zgadzają z rzeczownikami, jak zaimkowe, imiesłowowe lub imionowe przymiotniki, np. mam przemarzłe jabłka, mam zziębłe ręce, patrzy oczyma zaspałemi, i t. d.