terminów gramatycznych online
przymiotnik zaimkowy
Język: polski
- Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział IX. O słowie: Kop/1817
- Część II. O Przymiotnikach: Mucz/1825
- Część IV. O składni: Jak/1823
- O Składni: Rew/1845
- O ośmiu częściach mowy: DwBg/1813
- O przymiotnikach: Ryk/1850
- O rodzajach imion polskich: Kop/1780
- O składni: Ryk/1850
- Przypisy na klassę drugą: Kop/1780
- Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników: Malin/1869
- Zaimki: Desz/1846
Cytaty
Przymiotniki polskié czy imionowé, czy zaimkowé, czy imiesłowowé, mają trzy różne zakończenia według troistégo rodzaju.
Uważając przymiotniki naszé czy imionowé, czy zaimkowé, czy imiésłowowé, to nam przed oczy pada piérwszé postrzeżénié, czyli obserwacja, że troisté mają zakończénié, np. dobry, dobrá, dobré.
Wszystkie pospolité przymiotniki imionowe, zaimkowé i imiesłowowé, położoné z rzeczownikami rodz. żeńsk.
Rodzaje. Pamiętámy, skąd przyszły rodzaje rzeczowników: nie zapomnieliśmy, że przymiotniki czy imieniowe, czy zaimkowe, czy imiosłowowe, odpowiadać zwykły tym rodzajom rzeczowników [...]
Przymiotniki wszelakie, jako to, imionowe, zaimkowe i liczbowe.
Według pochodzenia dzielą przymiotniki na imionowe, zaimkowe i słowne.
(1) Przymiotniki są czworakie, a nie troiste jak wielu mniema:
a) Przymiotniki imionowe zielony, a, e, biały, a, e,
b) — słowne z zieleniały, a, e,
c) — imiesłowowe z zieleniony, a, e,
d) — zaimkowe ten, a, o, mój, a, e.
Możnaby doliczyć imiona osób na ski, i cki, np. Zamojski, a, Czarnecki, a.
Inne rodzaje zaimków, czyli raczéj przymiotników zaimkowych są te: 1) Pytania, [...]. 2) Opowiedzi na nie są: [...]. 3) Pokazujące bliski przedmiot ten, [...]. 4) Niepewne [...]. 5) Przeciwieństwa [...]. 6) Oznaczenia pewnégo [...]. 7) Pytający nie w celu dowiedzenia się o przymiotach, lecz o tém do kogo kto, co należy? [...]. 8) Temu odpowiadajace, określające własność [...]. 9) Dzierżawczemi też powyższe zaimki się nazywają [...] 10) Względne.
Chociaż te zaimki nie są właściwie przymiotnikami, bo żadnych nie oznaczają przymiotów, jednak je nazywam przymiotnikami z dodaniem zaimkowemi dlatego: że z właściwemi przymiotnikami spólne mają i obfite odmiany końcowe. Tych téż odmian wzory znajdą się pod przymiotnikami podobnych zakończeń.
Przymiotniki zaimkowe są tak nazwane, że czasem oddzielnie stojąc zastępują podobnie jak zaimki miejsce imion, czasem towarzysząc rzeczownikom są zarazem przymiotnikami.
One [...] Stojąc sam jeden jest przymiotnikiem zaimkowym, ma liczbę mnogą ones, i kładnie się po przymiotnikach, dla uniknienia powtarzania poprzedzających przymiotników, lecz w takim razie nie tłumaczy się na polskie.
Przymiotniki zaimkowe many, few, several [...] zgadzają się z rzeczownikami i słowami w liczbie mnogiej.
Jak od zajimka ten mámy urobiony zajimek taki, tak od zajimka óv mámy zajimek twierdzący ovaki [...]. S przysłówka lada i z zajimka jaki mámy także przymiotnik zajimkowy ladajaki [...]. S cząsteczek ɳe i ɳi mámy złożone zajimki nieokreślony ɳejaki i przeczący ɳijaki [...].