terminów gramatycznych online
spółgłoska nosowa
Spółgłoski nosowe są s. półotwartymi wymawianymi w ten sposób, że wobec istnienia zwarcia w jamie ustnej lub między nią a komorą gardłową strumień powietrza wydostaje się na zewnątrz przez otwory nosowe.
Cytaty
[...] Pomiędzy płynnemi spółgłoskami odróżniámy jednakże dwojakie, t. j. ustne, przy których wygłászaniu powietrze wypływá otworem ust, takiemi są spółgłoski płynne r, ł , j; drugie zaś nosowe, przy których wypływá powietrze otworami nosa, takiemi są: spółgłoski płynne m, n [...].
[...] Spółgłoska płynná m wymáwiá się ciśnieniem wárg na siebie, przy czym uwáżyć náleży, że powietrze brzmieniu jéj towarzyszące na końcu zgłoski nie wypływá na zewnątrz otworem ust, jak to jest bez wyjątku przy wymáwianiu wszystkich jinnych nienosowych spółgłosek, lecz otworami nosa, i dlá tego zowie się m spółgłoską nosową [...].
[...] Widzim tutáj, że samogłoska piérwiástkowa y wráz z wsuwką n, to jest dwójka yn przemienić się musiała w samogłoskę nosową ę. Takowe wsuwki spółgłoski nosowéj, przemieniające się wráz ze samogłoską piérwiástkową w samogłoskę nosową, znajdują się także i w jinnych słowach polskich [...].
Półtonowe te dwie samogłoski nosowe utworzyły się u nas z powodu opuszczenia w wyrazach spółgłosek nosowych, a przyczepienie znaków do samogłosek obok tychże spółgłosek znajdujących się.
Z tych spółgłoski m, m', n, ń nazywamy prócz tego nosowemi z powodu udziału jamy nosowej, przez którą przechodzi powietrze przy ich wymawianiu.
Spółgłoska. Spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne. Spółgłoski czyste i nosowe. Spółgłoski twarde i miękkie. Spółgłoski: wargowe, wargowo-zębowe, przedniojęzykowe (zębowe i dziąsłowe), średniojęzykowe i tylnojęzykowe. Spółgłoski chwilowe (zwarte i zwarto-szczelinowe) i trwałe (szczelinowe i półotwarte).