Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska nosowa

Język: polski
EJP 1991, 328 Definicja współczesna

Spółgłoski nosowe są s. półotwartymi wymawianymi w ten sposób, że wobec istnienia zwarcia w jamie ustnej lub między nią a komorą gardłową strumień powietrza wydostaje się na zewnątrz przez otwory nosowe.

Cytaty

W odmianach słów, zakończonych na samogłoskę nosową, samogłoskę tę odrzucamy, lecz brzmienie jéj nosowe wyrażamy przez nosową spółgłoskę n.

Czy powiemy, że w słowie ramie, nosowa spółgłoska m stojąca przed e, powinna zrządzić ten sam skutek, jaki zrządza w słowach kurczę, zwierzę i t. p. głoska ę, mająca sama w sobie brzmienie nosowe?

M; spółgłoska płynna, nosowa 87. 23, 28; 89.

Nosowe zaś spółgłoski są takie, przy których wymawianiu głos przez kanał nosowy puszczamy, jak: m, n.

Półtonowe te dwie samogłoski nosowe utworzyły się u nas z powodu opuszczenia w wyrazach spółgłosek nosowych, a przyczepienie znaków do samogłosek obok tychże spółgłosek znajdujących się.

SPÓŁGŁOSKI [...]Przeciągłe. Głośne Ciche. Podniebienne [Głośne] j [Ciche] j. Nosowe [Głośne] m n [Ciche] m n. Powiewne [Głośne] w [Ciche] f. Przydechowe [Głośne] h [Ciche] ch. Drgające [Głośne] r ł [Ciche] r ł. Syczące [Głośne] z [Ciche] s. Szumiące [Głośne] ż [Ciche] sz. Spółprzeciągłe [...] Doraźne.

Z tych spółgłoski m, m', n, ń nazywamy prócz tego nosowemi z powodu udziału jamy nosowej, przez którą przechodzi powietrze przy ich wymawianiu.

Spółgłoska. Spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne. Spółgłoski czyste i nosowe. Spółgłoski twarde i miękkie. Spółgłoski: wargowe, wargowo-zębowe, przedniojęzykowe (zębowe i dziąsłowe), średniojęzykowe i tylnojęzykowe. Spółgłoski chwilowe (zwarte i zwarto-szczelinowe) i trwałe (szczelinowe i półotwarte).