Historical dictionary
of grammatical terms online

spółgłoska słaba

Language: polski
EJo 1999, 554 Contemporary definition

Spółgłoski słabe. Spółgłoski wymawiane przy nieznacznym napięciu mięśni artykulacyjnych, stosunkowo niewielkim ciśnieniu supraglottalnym [...].

Quotations

[...] Przez uderzenie na siebie nárzędzi mównych powstają spółgłoski chwilowe, które są albo słabemi, jeżeli nárzędziá mówne działają na siebie słabo: takiemi są: b, d, g, albo mocnemi, jeżeli narzędzia mówne działają na siebie mocno; takiemi są: p, t, k [...].

[…] Przemieniá się, jakkolwiek tylko wyjątkowo, spółgłoska słabá w mocną, przez wpływ nástępnéj mocnéj, […] albo na odwrót mocná w słabą […].

Np. Taki podział znalazłem u niektórych naszych pisarzów przesadzony któż to zrozumie? Pyt. „Spółgłoski polskie są twarde, miękkie, mocne słabe... i nie foremne".

Prefiksy z, wz, wez piszą się: a) przed słabemi spółgłoskami przez z zbawić, zgoda, zdjąć, zzuć, zmiąć, znieść, wzbić się, wezbrać... i wyjątkowo przed s, sz, ś: zsypać, zszyć, zsinieć; b) przed mocnemi s: skrócić, spiąć, wspak, westchnąć i wyjątkowo przed c, ć, cz: scedzić, sczesać; (s przed ć przechodzi na ś: ściec, ścierka.

Również zostawiają się na linii zapisanej wszystkie spółgłoski słabe, jeżeli po nich następuje jaka mocna, n. p. mow - ca , pierw - szy, traw - ka , marnotraw - stwo.