Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

syllepsis

Język: łaciński
Dział: Stylistyka (współcześnie)

Cytaty

Syllepsis, huius syllepsis, f. t. Figura cum singulare plurali connectitur, et contra, vel unum pro multis ponitur, et contra, latine conceptio vel comprehensio schema Grammaticorum.

Syllepsis item, Grammatica figura. Donat. Diomed. i. Comprehensio, seu Concepcio, cùm Verbum vel Adiectivum cum digniori genere, persona, numero convenit. vel cùm dissimiles clausulae uno Verbo copulantur, quod digniori respondeat.

SYLLEPSIS jest, kiedy się in Genere, álbo Persona, do tego co jest przedniejszego, álbo do wielości, regulujemy. A tá jest rozmáita. Syllepsis Generis. jáko: Herus et Hera mortui sunt. Rex et Regina profugi. Numeri. jáko: Furor iraque mentem præcipitant. Personarum: jáko: Egregiam laudem regertis, tuque, puerque tuus. Casuum: jáko: Demosthenes cum cæteris, in exilium erant expulsi. Nep. 15. 2. 2.

Jéżeli záś záchodzi jáka odmiana w konstrukcji dla domyślnego słowá; ná ten czás zowié się Syllepsis.

Ujęcié sło­wa domyślnégo wpráwdzie, ale do sén­su i Składni potrzebnégo, jeżeli nie czyni żádney odmiany w Składni, zo­wié się Wyrzutniá, np. wielé lát zamiást przez wielé lát: jeżeli zaś zachodzi jaká odmiana w Składni dlá domyślnégo sło­wa; naténczas zowié się Syllepsis, np. Igna­cy z Jáném z Andrzeja zrodzéni (ludzie); otwórzcie tam kto (o! ludzie): jeżeli na koniec trudno się domyślić opusczonégo słowa, a Składnia niezwyczajná po­dobná jest jakiému cudzoziemskiému językowi; zowié się to powszechnie cudzoziemczyzną.