Historical dictionary
of grammatical terms online

koniugacja

Language: polski
Etymology: łac. coniugatio 'sprzęganie się'
EJO 1999, 309 Contemporary definition

Koniugacja. Odmiana leksemów czasownikowych, w starożytnej tradycji europejskiej wyodrębniona jako odmiana nie przez przypadki.

Evolution of the term

koniugacyja

Quotations

Odmienność czásu zowie się po Gramátycku Konjugácya.

Konjugacya słow jest złożona ze czterech części, to jest sposobow, czásow, osob, i liczby.

Des Verbes & de leurs conjugaisons. O słowách i ich Konjugacyách.

Konjugacya lub złączenie słowá pomocnego Avoir, Mieć.

Conjugatio, koniugacya, czyli wiązanie lub sprzęganie słow, przez sposoby i czasy etc.

Przebiegając słowa polskie, spostrzegamy, że wszystkie, jakiegokolwiek są znaczenia, dadzą się na cztéry działy podzielić, tak, że pewna liczba słów, do jednego z cztérech działów należąca, jednostajnie się czasuje czyli koniuguje: skąd wypadają cztéry formy czasowania czyli koniugacyj; z których każda zamyka w sobie porządny zbiór wszystkich odmian słownych.

Odmianę słów przez czasy, tryby, liczby, osoby, a w czasie przeszłym przez rodzaje, nazywamy czasowaniem, czyli koniugacyją, t.j. spajaniem.

Otóż jak rzeczowniki odmieniają się przez przypadki, tak znowu czasowniki odmieniają się przez osoby, liczby i czasy. Tamtę odmianę nazwano przypadkowaniem (deklinacyą), a tę: czasowaniem (albo z łacińska: konjugacya).

Otóż cały ten zasób zmian i znaczeń, jakim podlega czasownik, gdy nim wyrazić chcemy osoby, liczby, czasy i tryby, nazywamy po polsku odmianą słowa (czasownika), a z łacińska konjugacyą.

Konjugacja.

§ 256. Odmianę słów nazywamy konjugacja. W konjugacji rozróżniamy następujące formy: sposoby czyli tryby, czasy, liczby, osoby i rodzaje.

W konjugacji rozróżniamy następujące formy: sposoby czyli tryby, czasy, liczby, osoby i rodzaje.

Język portugalski ma dla bezokolicznika zakończenia ar, er, ir, ôr podług tych zakończeń dzielą się czasowniki na 4 klasy czyli koniugacje (conjugações).