Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek pomagalny

Hasło w cytatach: pomagalny
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O wywodni słow w polszczyźnie: Prz/1816

Cytaty

Chciałbym mieć Przypadki Imion [...] wyraźnie a stosownie mianowanemi zwyczajem naszych dawnych Nauczycielow Gramatyki Łacińskiej. Oto są moje mianowki, które tu przyłączam dlatego, iż się już w tym Artykule po części do nich stosowałem i w reszcie stosować będę; a te są: Mianowalny (Nominativus), Zaczyjalny (Genitivus), Oddawalny (Dativus), Przedstawialny (Accusativus), Wzywalny (Vocativus), Pomagalny (Instrumentalis) i Przymieszczalny (Localis).

O ile jednak neologizmy Szumskiego utrzymane były w granicach zdrowego rozsądku, to nie można tego powiedzieć o całym ich zestawie u J. Przybylskiego [...].

Declinatio — nakłanianie (s. 134): numerus dualis — liczba dwojgowa (s. 126), casus nominativus — spadek mianowalny, genetivus — zaczyjalny, dativus — oddawalny, accusativus — przedstawialny, vocativus — wzywalny, instrumentalis — pomagalny, localis — przymieszczalny [...].