Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

samogłoska wysoka

Hasło w cytatach: samogłoski wysokie, wysoka samogłoska, wysokie
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
EJP 1991, 301 Definicja współczesna

Samogłoski wysokie wymawiane są przy znacznym zwężeniu w jamie ustnej, które powstaje przez silne uniesienie grzbietu języka ku sklepieniu jamy ustnej.

Cytaty

Samogłoska e, którą Mroziński podręczną, wielu eufoniczną nazywa, jest pod względem harmonii najważniejszą we wszystkich językach. [...] Ona najpowszechniej zastępuje lub łagodzi wysoką samogłoskę i, tak jak j zastępuje lub łagodzi niektóre twarde spółgłoski.

Samogłoska. Samogłoski czyste i nosowe. Samogłoski przednie, środkowe i tylne, samogłoski wysokie, średnie i niskie, samogłoski szerokie i wąskie, samogłoski jasne i pochylone, samogłoski zgłoskotwórcze i niezgłoskotwórcze.

Ze względu na ton dzielimy samogłoski na: wysokie np. i, średnie e,niskie u.

Samogłoski (pełnogłoski, vocales) dzielą się: [...], b) ze względu na położenie języka: 1) wobec podniebienia: ★wysokie lub ★wąskie i, y, u, ★średnie e, ę, o, ǫ, ★niskie lub ★szerokie a.

Wysokie, p. samogłoski.

Od niskiego położenia przy a wznosi się język przy i wysoko ku podniebieniu twardemu; przy e znajduje się pośrodku między tymi skrajnymi poziomami. W związku z tym dzielimy samogłoski na niskie: a, średnie: e, é, o, ą, wysokie: i, y, u.

Językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej stanowiący pierwszy wyraz jej unifikacji od czasów Kopczyńskiego [...].

Terminologia. Głosownia: głoska (bez)dźwięczna, samogłoska przednia, środkowa, tylna, wysoka, średnia, niska, szeroka, wąska, czysta, jasna, pochylona, (nie)zgłoskotwórcza, ruchoma, dwugłoska, półsamogłoska mocna, słaba [...].