terminów gramatycznych online
słowo umysłowe
Język: polski
- Część III. Składnia rządu: Mucz/1825
- O Partykułach: Malin/1869
- O Składni: Rew/1845
Cytaty
Mówiliśmy wyżéj […], że słowa czynne z przeczeniem położone, mają przy sobie przypadek 2gi; uważajmy teraz, że, jeżeli w zdaniach głównych stojące słowa zmysłowe i umysłowe, jakiemi są: widzę, słyszę, mówię, twierdzę itp. z twierdzeniem użyte, na przeczące zamieniamy, spójniki iż, że, zdanie przedmiotowe z główném łączące odmieniają się na iżby, żeby, czyli słowo zdania przedmiotowego, w twierdzeniu w trybie oznajmującym położone, w przeczeniu do trybu życzącego przechodzi [...].
Gdy w zdaniu znajdują się słowa zmysłowe: widzę, słyszę, czuję, powoniam, smakuję, i t. d. lub umysłowe: twierdzę, wyobrażam, przeczę, sądzę, i t. p. twierdząc, mają po sobie tryb oznajmujący ze spójnikiem, że, jak, bo, a przecząc, mają słowo w trybie życzącym ze spójnikiem: żeby, jakby.
[…] Ƶe, jiƶ vyraƶa pevnosc tɣerdeɳá, i dlá tego kłađę sę tylko po zdaɳáɦ s pevnoscą tɣerdąciɦ. Uƶivámy go po słovaɦ umysłovyɦ, móvnyɦ i zmysłovyɦ […].