terminów gramatycznych online
rodzaj czynności duratywny
Język: polski
Geneza: łac. durativus 'trwały'
- Nauka o budowie wyrazów (słowotwórstwo): Szob/1923
- Słowniczek: Gaert/1927
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Cytaty
Zdarza się [...] często, że czynność zużywa w swoim przebiegu cały szereg rozwijających się po sobie w następstwie czasowem momentów; wtedy zależnie od sposobu jej ujmowania wyrażamy ją w różnych odmianach rodzaju. Jeżeli bierzemy pod uwagę wszystkie kolejne momenty rozwijającej się czynności, wyrażamy ją za pomocą rodzaju duratywnego czyli trwałego.
Nie możemy się tu bliżej zastanawiać nad systemem prof. Szobera, może jednak nie będzie bez korzyści przedstawić jego całość, tem bardziej, że w „Gramatyce" jest on omówiony w całości, ale niema tam tablicy, któraby zestawiła i unaoczniła poglądowo wszystkie jego szczegóły [...]. Tę tablicę właśnie tu podajemy:
A. Zakres trwania rodzaj 1. niedokonany „ 2. dokonany [...]
D. Przebieg czasowy rodzaj 1. chwilowy, momentalny: mrugnąć
2a. trwały, duratywny dk.: ugasić
b. „ „ ndk.: biec, ugaszać
3.wynikowy, rezultatywny dk.: zbiec, złożyć
Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy: I. Rodzaj (postać, sposób) czynności: [...] B. ze względu na przebieg czasowy , jego charakter i wynik: 1. jednokrotny [...]; 2. wielokrotny [...]; 7. trwały, duratywny, czynność z dłuższym przebiegiem, np. umilknąć.
Durativum, duratywny rodzaj, p. czasowniki I B 7.