Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

temat czasu teraźniejszego

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Temat czasu teraźniejszego i temat czasu przeszłego.

Koniugacja [...] Tematy: Temat czasu teraźniejszego: pisz-ę, nios-ę... Od tego tematu tworzy się czas teraźniejszy, tryb rozkazujący, imiesłów współczesny.

Formy z tematem czasu teraźniejszego. 1. Czas teraźniejszy (oraz czas przyszły rodzaju dokonanego). 2. Tryb rozkazujący. 3. Imiesłów czynny współczesny.

Jeżeli zestawić formy proste [...]: my-ć, u-my-ć; my-ł, u-my-ł; u-my-wszy; my-ty, u-my-ty; myj-ąc(y); myj! myj-e, u-myj-e, łatwo spostrzec, że u podstawy ich leżą, dwa różne tematy: my- i myj-. Pierwszy z nich występuje w bezokoliczniku, imiesłowie czynnym przeszłym i uprzednim oraz imiesłowie biernym; drugi — w czasie teraźniejszym rodzaju niedokonanego (względnie czasie przyszłym rodzaju dokonanego), trybie rozkazującym i imiesłowie czynnym współczesnym. Pierwszy z nich dla krótkości nazywamy tematem czasu przeszłego, drugi tematem czasu teraźniejszego.