terminów gramatycznych online
zaimek odpowiadający
Język: polski
Cytaty
Zaimkow odpowiadających dajemy nazwisko tym wyrazom: wszystek, każdy, niejaki, niejakiś, niektóry, niekto; żaden, nikt, nic, wszelki, sam, nieco, taki, takowy, owaki, jaki taki, taki owaki, tylki tyli, tycki, jednaki, jadnakowy, jednostajny, inny, inszy, nijaki, wszelaki; różny, cudzy, tutejszy, tamtejszy, tameczny, obcy. [...] Wszystkie te Zaimki najwłaściwiej użyte odpowiadają na pytanie kto? co? czyj? jaki? jakowy? Z tego względu nazywamy je odpowiadające.
Zaimki od różnego swego znaczenia dzielą się na 1) osobiste, 2) dzierżawcze, 3) ukazujące, 4) pytające, 5) odpowiadające, 6) względne.
Zaimków odpowiadających dajemy nazwisko wyrazom: wszystek, każdy, niejaki, niejąkiś, niektóry, nie kto, żaden, nikt, nic, wszelki, sam, nieco, taki, takowy, owaki, jaki taki, taki owaki, tylki, tyli, tyćki, jednaki, jednakowy, inny, inszy, niejaki, wszelaki, różny, cudzy, tutejszy, tamtejszy, tameczny, obecny. Wszystkie te wyrazy są zaimkami znaczącemi rozmaity sposób bycia rzeczy i osób [...]. Wszystkie te zaimki najwłaściwiéj użyte odpowiadają na pytanie: kto? co? czyj? jaki? jakowy? Z tego względu nazywamy je odpowiadającemi.
Inne rodzaje zaimków, czyli raczej przymiotników zaimkowych, są te: [...] 8) Temu odpowiadające, określające własność, są: mój, twój, swój, nasz, wasz i niczyj.
Pytające o przymiotach rzeczy lub osoby: Jaki, Jaka, Jakie? [Zajimki] Odpowiadające: Taki, Taka, Takie. Pyt. O własność posiadania: Czyj, Czyja, Czyje? Odp. Swój, Swoja, Swoje, z tego Swojsczyzna, albo Obcy, Obca, Obce, Obczyzna będzie i t. d.
Jeżeli kto szuka i pyta nas, wnet zapytujemy: kto. co! kogo czego? Mamy zatem zajimek 1 szukający, 2 wskazujący bliżej, 3 wskazujący dalej, 4 wsk. najdalej, 5 osobisty Sam, 6 Względny który, 7 osobowy objasniający Ja, Ty, 8 Dzierżawczy, 9 przymiotnikowy Jaki, Jaka. Odp. Taki, Taka, 10 własności czyj, czyja; 11 nieokreslne rozmaite.
O ile w gramatyce Mrozińskiego najbardziej rozbudowaną część stanowiła fonetyka, to u M. Jakubowicza była nią semantyka i morfologia [...].
Nomen numerale definitum — liczba oznaczona, cardinale — główna, ordinale — porządkowa, collectivum — zbiorowa, multiplicativum — wielokrotna, proportionale — wieloraka, indefinitum — nieoznaczona, pronomen reflexivum — zaimek przedmiotowy, infinitum — odpowiadający, adverbium pronominale — sądu.