terminów gramatycznych online
pronomen possessivum
Język: łaciński
- Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
- De Etymologia: Mora/1592
- De Pronomine: Men/1649
- Etymologia: Woy/1690
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- Nomen: Cell/1725
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- O posiłkowych częściach mowy: Lub/1778
- Pronomen: Don/1649, Don/1595
- Słowniczek: Gaert/1927
- Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników: Malin/1869
- Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
Cytaty
Quot sunt [Pronomina] Possesiva? Quinque: Meus, Tuus, Suus, Noster, et Vester. Cur dicuntur Possessiva? Quia possessionem [id est, proprietatem] significant: Ut, Nemo rapiet oves meas è manibus meis.
Item [pronomina] possessiva finita ad aliquid dicta ex utraque parte singularia. Generis masculini, Meus mei meo meum ô mi à meo.
Jeszcze posiadájące zámierzone ku czemu mowione z obu stron máłej liczby. Rodzáju męskiego/ Moj mego mojemu mego o moj od mego.
Possessiva. Co nam posiedzenie známionują.
[Pronomina] possessiva quoque moy/ twoy/ swoy/ meus, tuus, suus more adiectivorum declinantur.
Item [pronomina] possessiva finita ad aliquid dicta ex utraque parte singularia. Generis masculini, Meus mei meo meum ô mi à meo.
Jeszcze posiadájące zámierzone ku czemu mowione z obu stron máłej liczby. Rodzáju męskiego/ Moj mego mojemu mego o moj od mego.
DE PRONOMINE [...] Przedziałow namiestnictw są pięć, Personalia Osobiste, Demonstrativa Pokázujące, Interrogativa Pytájące, Relativa Przypominające ábo powtarzájące, Posssesiva Osiadłość znáczące.
Pronomina Possessiva z obiemá ártykułámi, to jest skończonym jáko i nieskończonym się stáczają [...].
Significationes sex: Demonstrativa, ut ia ,ty, on, ten cum suis compositis, Relativa, ten, on, ktory; Reciproca swoy et siebie; Interrogativa kto, ktory, co, czyy; Possessiva moy, twoy, swoy, nász, wász; Gentilia, nászyniec, wászyniec.
Pronomina. [...] Possessiva, Meus, Tuus, Suus, Noster, Vester i Adj. Cuius.
Jeszcze się dzielą (Dividuntur) zaimki (Pronomina) na Pokazujące (in Demonstrativa), Odnośne (Relativa), Odwrotne (Reciproca), Pytające (Interrogativa), Dzierżące (Possesiva). Pokazujące, Я, ты, онъ, самъ, сей ten, тотъ ów. Odnośne: которой który, кой co za, оный ten to. Odwrotne: себя siebie. Pytające: чей czyj, кто, кой co za, которой który. Dzierżące: мой, твой, свой, нашъ, вашъ.
Zaimki dzielą się na sześć gatunków:
1) Na osobiste (personalia), np. ja, ty, on [...].
4) Na dzierżawcze (possessiva), np. mój, twój, swój, nasz, wasz.
[Pronomina] Possesiva. [Zaimki] Dzierżawcze.
Zaimki dzierżawcze (possessiva), [...] wyrażają, w czyjém posiadaniu czyli dzierżeniu rzecz jaka się znajduje. Takimi są: mój, twój, nasz, wasz, swój.
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: 3. Zajimki dzierżáwcze (pronomina possesiva), zostające w etymologicznym związku z zajimkami tak osobistemi, jak i ze zwrotnym, jako to: mój, tvój, svój, nas, vas. Te zajimki, przydáwane do rzeczowników, oznaczają włásność czyli dzierżenie lub náleżytość rzeczy do jednéj lub do kilku osób [...]. Zajimek tedy svój jest zwrotny, dzierżáwczy i może oznaczać włásność każdéj ze trzech osób [...].
Te obydwa rodzaje zaimków są rzeczownymi zaimkami osobistymi. Przymiotne osobiste nazywają się inaczéj:
- ZAIMKI DZIERŻAWCZE (possessiva), ponieważ wyrażają, w czyjém posiadaniu czyli dzierżeniu rzecz jaka się znajduje. Takimi są: mój, twój, nasz, wasz, swój.
Possessiva, p. zaimki.
★Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki: [...] C. ★Osobowe (personalia), np. ja, ty, ★zwrotne (reflexiva), np. się, ★dzierżawcze (possesiva), np. mój, ★wskazujące (demonstrativa), np. ten, ★względne, np. który, ★pytające (interrogativa), np. kto?, ★nieokreślone, nieoznaczone (indefinita), np. ktoś.