terminów gramatycznych online
skłanianie bezpoimkowe
Język: polski
- O Słowie: Malin/1869
- Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników: Malin/1869
Cytaty
Powiérzchowna zaś różnica pomiędzy skłánianiem bezpojimkowym i skłánianiem pojimkowym zajimków w polskim języku uwydátniá się w następujących szczegółach: 1. W skłánianiu bezpojimkowym mianownik męski liczby pojedyńczéj kończy się zawsze na spółgłoskę [...]. W skłánianiu zaś pojimkowym kończy się tenże skłonnik na y [...]. 2. Mianownik żeński w skłánianiu bezpojimkowym kończy się na a jasne [...]; w skłánianiu zaś pojimkowym na á ciemne [...]. 3. Mianownik nijaki kończy się zawsze po spółgłoskach twardych na o [...]; w skłánianiu zaś pojimkowym tak po twardych, jak i po zmiękczonych kończyć się musi w skutek kontrakcyji na e [...]. 4. Biernik żeński tam, gdzie nie zachodzi kontrakcyjá [...], kończy się w skłánianiu bezpojimkowym zawsze na ę [...], w skłánianiu zaś pojimkowym na ą [...].
[...] W polskim języku dochowała się wpráwdzie ta sama zásada spájaniá końcówki vsi z wyrzutnią początkowego v lub bez wyrzutni po samogłosce, [...], lecz język polski, jak porzucił skłánianie bezpojimkowe i odróżnianie rodzaju i liczb jimiesłowu teráźniejszego i pozostáł przy saméj formie żeńskiej na ąc, tak téż postąpił sobie s tym jimiesłowem zaprzeszłym, którego końcówka żeńská vsi, po spółgłosce zaś si służy na wszystkie rodzaje i liczby. Jimiesłów na ąc przyjmuje pojimek j, ja, je wraz z jego skłanianiem [...], lecz jimiesłów zaprzeszły nie przyjmuje wcale pojimka, z wyjątkiem w starszéj polszczyznie jimiesłowu pojimkowego [...].