Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

cierpieć poddawać się czynności

Hasło w cytatach: cirpieć
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

CIRPIEĆ [...] - 2. 'gram.' cirpiący, przez ktory cirpimy genus passivum RN (k. tyt.); cirpiące, przez ktore cirpimy verba passiva R a8 (md; av. activa verba). Zob. ZCIRPIEĆ.

SPRAWIAĆ – 1) ‘czynić, działać – tu także gram.’ agere aliquid sprawiać nieco aut pati abo cirpieć aut neutrum abo żadne z tych significans znamionując vide Donatum Polonicum R M2v (md; av. ago, -ere); verbum Słowo, agere Sprawiać, pati Cirpieć aut neutrum żadne z tych significans znamionując (sv. partes oracionis) RN (k. tyt.)

Verbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona, sine casu, aut agere, aut pati, aut neutrum significans.

Słowo w sobie zámyka czynić, cierpieć álbo być.

Quid est Verbum? Est vox, seu pars orationis significans aliquid agere aut pati, [hoc est, Verbum albo tá cząstká mowy ma pod sobą te słowá, ktore znáczą czynienie i cierpienie: álbo od nas sámych, ábo też od kogo inszego, i skąd inąd.] Ut, Verberare, [bić] significat agere [czynić], Verberari, [być bitym] significat pati, [cierpieć].

Quid est [Genus] Passivum? [Ktore słowko znáczy nieco cierpieć.]

Słowo co jest? Część mowy z czásem i osobą krom spadku spráwiáć nieco ábo cierpieć ábo żadnego z tych známionując.

VErbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona sine casu agere aliquid aut pati aut neutrum significans.

Verbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona, sine casu, agere aliquid aut pati, aut neutrum significans.

Słowo co jest? Część mowy z czásem i osobą/ krom spadku spráwiáć nieco ábo cierpieć/ábo żadnego z tych známionując.

Praeterita ná Vi, cierpią częstokroć syncopen, precz odrzucájąc V, od siebie, álboli też dwie Sylláby w jedno ściągájąc, jáko amarunt, delerunt, norunt, abiit, peristi, consvesse, defiderasse, intrare.

Ztąd się pokazuje, jak pilno uważać potrzeba, żeby rospoznać te odwrotne slowa, które zamiast cierpiących używane bydź mogą, od tych które tego żadną miarą nie cierpią: вѢтръ колеблетъ море, wiatr kołysze morze: i вѢтромъ albo отъ вѣтра колеблется море, wiatrem, od wiatru kołyszę się morze, cale dobrze.

[По сему явствуетъ, коль прилѣжно смотрѣть должно, чтобъ различить тѣ возвратные глаголы, которые вмѣсто страдательныхъ употреблены быть могутъ, отъ тѣхъ, которые сего отнюдъ не терпятъ: вѣтръ колеблетъ море: и вѣтромъ или отъ вѣтра колеблется море, весьма изрядно; Łomonosow, 1757, § 445. ]