terminów gramatycznych online
verbum passivum
Język: łaciński
- Chapitre II. Des verbes / Rozdział II. De verbo: Fook/1768
- Część druga. O częściach dyskursu: Duch/1699
- De Etymologia: Mora/1592
- De verbo: Stat/1568
- Etymologia: Woy/1690, SzyGram/1767
- Index: Kn/1644 (I wyd. 1626)
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- Syntaxis: Woy/1690
- Słownik: Bart/1544 , Kn/1644 (I wyd. 1626), Mon/1780
- Traktat II. O częściach dyskursu: Dąb/1759
- Verborum Coniugatio: Cell/1725
- Verbum: Don/1649, Don/1595
- Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
Cytaty
CIRPIĄCY 'gram.' cirpiący, przez ktory cirpimy genus passivum RN (k. tyt.); cirpiące, przez ktore cirpimy verba passiva R a8 (md; av. activa verba); rozne, co się w przyszłym czasie jakoby cirpiące w<y>mowią neutro passiva, sc. verba R v6v (md.).
Passiva nullam proprie habent terminationem, circunlocutione autem exprimuntur.
Undè in prima Coniugatione formantur praeterita perfecta passivorum et Deponentium Verborum?
Pierwsza ktora jest? ktora w Skázującym obyczáju czásu niniejszego, liczby máłej, wtorej osoby, w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s. W cierpiącym w Pospolitym i w pokłádájącym przed ostáteczną syllábą jáko miłuję miłujesz, jestem miłowan jesteś mił.
Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secunda persona, verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s. Passivo, Communi et Deponenti ante novissimam syllabam ris, ut amo amas amor amaris.
Passivum verbum, est quod R litera finitur, ex Activo nascitur, & amissa litera R fit activum, & plerumque pati nos aliquid significat. Carisius. Diomed. Priscian. τὸ παθητικὸν [tò pathētikòn].
Activa pro passivis et contrà. v. infra Verba Activa.
Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secundae personae, in verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s. Passivo Communi et deponenti ante novissimam syllabam ris, ut amo amas amor amaris.
Pierwsza ktora jest? ktora wskázującym obyczáju czásu niniejszego/ liczby máłej/ wtorej osoby/ w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s. W cierpiącym w pospolitym i w pokłádájącym przed ostáteczną syllábą/ jáko miłuję/ miłujesz/ jestem miłowan/ jesteś mił.
Słow rodzáje u Włochów są cztery. [...]
Passiva, przyjmujące są te: ktore przyjęcie ábo podjęcie od inszego jákiej rzeczy znáczą [...].
DE VERBO PASSIVO.
Przykład VERBI PASSIVI,
INDICATIVUS Praesens.
Verba deponentia Latina apud nos sunt generis neutrius, passiva circumloquimur variis modis, quod in Syntaxi Verborum docebitur.
De verbis passivis Latinorum.
Z słow nazwánych cierpiące po łácinie passiva jáko to Être honoré, Bydź uczczonym. [...] Łátwo znáć że to słowo Être [...] powinno bydź konjugowane [...] przydáwszy do niego uczestnictwá.
Verbum jest, przed ktorym Kłáść możemy; Ja, ty, on (álbo ono) My, wy, oni (one.). A jest przednie czworákie: [...] Passivum, ktore się kończy ná OR, májąc dwoje Adiectivum ná O: á ma być w Polskiem języku wyłożone, przez bywam, álbo ą mię: jáko to Amo mituję. Amor bywam miłowány, álbo miłują mnie.
Klucz języka Francuskiego i najpewniejszy sposob do pojęcia prędko tegoż jezyka, jest nauczyć się tych słow, Avoir i étre, dobrze konjugować i złączyć, ktore te słowa zowią się auxiliaria, po Polsku pomocne, bo się na nich wszystkie słowa jak activa tak passiva składają.
Słowa także cierpiące czyli Passiva mają dwa uczestnictwa [...]
Les Participes en ans, et en rus sont pour le verbe actif; En dus, et en tus pour le passif. Les Gérondifs, et les supins sont communs.
[...]
Participia kończące się na ans, i na rus, pochodzą à verbis activis, na tus i na dus à verbis passivis. Gerundia i supina są pospolite.
Słowa [...] są wielorakie. Verbum activum. Słowo czynne. Verbum passivum. Słowo bierne. Verbum deponens. Słowo pokładne, które ma zakończenie bierne (terminationem passivam) à znaczenie czynne (significationem activam). Verbum auxiliare. Słowo posiłkowe. Verbum regulare. Słowo foremne. Verbum irregulare. Słowo nie foremne. Verbum personale. Słowo osobiste. Verbum impersonale. Słowo nie osobiste. Verbum neutrum. Słowo nijakie, t.[to] j. [jest] ani czynne, ani bierne. Verbum frequentativum, Carisio, iterativum. Słowo częstotliwe, czyli powtorzyste. Verbum reciprocum. Słowo zaimkowe etc. etc.
[Verbum] Passivum. [Słowo] Bierne.