terminów gramatycznych online
przymiotnik słowny
Język: polski
Cytaty
Na koniec, mámy w naszym języku przymiotniki słowné (verbalia), które się zdają być, ale nie są Imiesłowami, bo nie one od Słów, ale raczéj Słowa od nich pochodzą.
Są przymiotniki słowné, któré się zdają być, ale nie są imiésłowami, bo nie one od słów, ale raczéj słowa od nich pochodzą, jako to: bywały, przedajny, trwały [...].
Słowná Przenośniá [...] słowné przymiotn[iki] 93.
Według pochodzenia dzielą przymiotniki na imionowe, zaimkowe i słowne.
Wiele słów nijakich piérwotnych, szczególniéj zaś nijakie pochodne złożone, od słów formy piérwszej i 3ciéj pochodzące, i niektóre na nął zakończone, mają przymiotniki słowne z czasu przeszłego uformowane, które w słowach zastępują brak imiesłowu czasu przeszłego biernego. Niektóre z tych przymiotników słownych, formują przysłówki i rzeczowniki; niektóre od słów czynnych pochodzą; wiele z nich, ze wszystkiém prawie straciło ślad swojego początku, przybrawszy stopniowanie, którego przymiotniki słowne nie mają [..].
Prawdziwe przymiotniki słowne są: I. od słowa posiłkowego był; były, przybyły. II. od słów formy 1wszéj: ospały, wykipiały, wyspały, wystały, zasiedziały. III. od słów formy 2giéj te tylko: doleżały, uleżały, wyleżały, zależały […]. IV. od słów formy 3ciéj: wypadły, zapadły, przypadły, zsiadły, rozwlekły, zarosły, zmokły, zwiędły, wyniosły, zgrzybiały, skrzepły, opuchły, zwięzły itp. V. od słów formy 4téj: bywały, wytrzymały, trwały. Są jeszcze inne przymiotniki słowne nie od czasu przeszłego, ale od rzeczowników słownych rodzaju męskiego lub żeńskiego pochodzące, np. dowodny od dowód; lotny od lot. Są na koniec przymiotniki słowne, które nie od czasu przeszłego, ale od innych czasów pochodzą, np. godziwy, niegodziwy, od godzi się; przemyślny, wymyślny od przemysł, wymysł, albo od przemyśli, wymyśli; należyty od należy się.
(1) Przymiotniki są czworakie, a nie troiste jak wielu mniema:
a) Przymiotniki imionowe zielony, a, e, biały, a, e,
b) — słowne z zieleniały, a, e,
c) — imiesłowowe z zieleniony, a, e,
d) — zaimkowe ten, a, o, mój, a, e.
Możnaby doliczyć imiona osób na ski, i cki, np. Zamojski, a, Czarnecki, a.