Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopniowanie omowne

Hasło w cytatach: omowne stopniowanie
Język: polski

Cytaty

Stopniowanie omowne. Omownie wyrażamy stopnie, kładąc Przymiotnik niestopniowany z pewnémi przysłówkami.

Jak na Przymiotnikach, tak też i na Przysłówkach bywa stopniowanie względne bez porównania; np. prze-cu-dnie, przy-twardo, i omowne, osobliwie gdy przez stopniowanie porządne wynika szorstkie brzmienie; np. więcéj gorzko, bardzo ciérpko (zamiast: gorzczéj, najciérpczéj.

Omowne stopniowanie. Przymiotniki stopniujemy omownie: 1). Gdy dwa lub więcéj przymiotów w jednéj osobie porównywamy, wyrażamy 2gi stopień przez dodanie przysłówka więcéj, np. To jezioro […] więcéj jest głębokie, niż obszerne […]. 2). Niektóre przymiotniki niestopniujące się pojedyńczym sposobem, można stopniować omownie przez dodanie przysłówków: bardzo, bardziéj, więcéj, najbardziéj, najwięcéj, i zniżyć stopień równy przez: mało, mniéj, najmniéj, np. Bardziéj ten ślepy, kto zakochany [...].

Stopniowanie omowne. Omownie, czyli przez opisanie, wyrażamy stopnie za pomocą pewnych przysłówków.

§ 234. Stopniowanie omowne. Jest jeszcze sposób stopniowania opisowy albo omowny, polegający na tym, że dla wyrażenia stopnia wyższego dodaje się przysłówek w stopniu wyższym bardziej lub więcej do przymiotnika w stopniu równym; dla wyrażenia zaś stopnia najwyższego - te same przysłówki w stopniu najwyższym, to jest najbardziej, najwięcej.

Jest jeszcze inny sposób stopniowania przymiotników: opisowy albo omowny. Polega on na tym, że dla wyrażenia stopnia wyższego dodaje się do przymiotnika w stopniu równym wyraz bardziej albo więcej; np. bardziej świeży zamiast świeższy; bardziej straszny zamiast straszniejszy; więcej głęboki zamiast głębszy; więcej cierpliwy zam. cierpliwszy i t. p.