terminów gramatycznych online
stopniowanie opisowe
Cytaty
§. 494. Oprócz tego sposobu porównawczego stopniowania przymiotników, któryśmy co tylko poznali, jest jeszcze drugi, tak zwany opisowy. Do przymiotników w stopniu równym dodaje się natenczas przysłówek bardziéj lub więcéj, a w stopniu najwyższym najbardziéj, najwięcéj; np. szczęśliwy — bardziéj szczęśliwy — najbardziéj szczęśliwy. Używamy tego stopniowania opisowego mianowicie wtedy, kiedy chodzi albo o imiesłów, który się zwyczajnym sposobem stopniować nie daje, np. bity, chwalony, celujący, pragnący, itd. albo też o przymiotnik, jak gibki, szorstki, rączy.
Stopniowanie opisowe jest takie, przy którem na oznaczenie stopnia wyższego dodajemy do stopnia równego przysłówki: bardziej, więcej; np. więcej szczęśliwy, bardziej zadowolony, najwięcej szczęśliwy, najbardziej zadowolony.
Używamy tego stopniowania opisowego mianowicie wtedy, kiedy chodzi albo o imiesłów, który się zwyczajnym sposobem stopniować nie daje, np. bity, chwalony, celujący, pragnący itd. albo też o przymiotnik jak gibki, szorstki, rączy.
Jest jeszcze inny sposób stopniowania przymiotników: opisowy albo omowny. Polega on na tym, że dla wyrażenia stopnia wyższego dodaje się do przymiotnika w stopniu równym wyraz bardziej albo więcej; np. bardziej świeży zamiast świeższy; bardziej straszny zamiast straszniejszy; więcej głęboki zamiast głębszy; więcej cierpliwy zam. cierpliwszy i t. p.
Takie stopniowanie, w którem stopień wyższy i najwyższy tworzy się za pomocą słówek: bardziej, więcej, najbardziej, najwięcej, mniej, najmniej, nazywamy stopniowaniem opisowem.
Przymiotnik. Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie względne i bezwzględne. Stopniowanie proste i opisowe. Stopień równy, wyższy i najwyższy.
Natomiast: pochyły - bardziej pochyły - najbardziej pochyły jest stopniowaniem opisowem.
Tak więc w stopniowaniu opisowem, urabiając od stopnia równego stopień wyższy i najwyższy lub niższy i najniższy, posługujemy się wyrazami złożonemi.
Stopniowanie ★względne, np. długi, dłuższy, najdłuższy i ★bezwzględne, np. długi, przydługi, bardzo długi i t. p.; ★proste, np. piękny, piękniejszy i t. p. i ★opisowe, np. rycerski, bardziej rycerski, najbardziej rycerski.
Jest w użyciu drugi sposób stopniowania tzw. opisowego, który polega na tym, że przymiotniki poprzedza: bardziej, więcej, najbardziej, najwięcej, mniej, najmniej.
Podobną popularność, jaką za czasów Oświecenia zyskał podręcznik Kopczyńskiego, w drugiej połowie dziewiętnastego wieku osiągnęła gramatyka A. Małeckiego [...].
Radix — pierwiastek, [...], comparatio (periphrastica) — stopniowanie porównawcze (opisowe), gradus incomparabilis — bezwzględne, verbum unicum — czasownik doraźny.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Słowotwórstwo [...]; osnowa, temat (nie)zmienny; końcówka, przyrostek fleksyjny; wrostek, stopniowanie (bez)względne, proste, opisowe, rodzaj (nie)dokonany, jednokrotny, wielokrotny.