Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

significatio passiva

Hasło w cytatach: passiva significatio, significatio passiua
Język: łaciński

Cytaty

Quid [significatio] passiva? Quae habet post se ablativum hominis, cum a vel ab praepositione, ut "amor a parentibus".

[Co to jest [znaczenie] bierne? To takie, które ma po sobie słowo w ablatywie [dosł. ablatyw człowieka] z przyimkiem "a" lub "ab", jak "amor a parentibus" ('jestem kochany przez rodziców').]

Gerundium [Germidium], a Grammaticis dicitur nomen participiale carens numeris et personis sub una voce activam et passivam significationem gerens. Ut, amandi, amando, amandum.

[Significatio] Passiva, Quae venit à verbo Generis Passivi, ut: Verberatus.

[[Znaczenie] bierne, które pochodzi od czasownika rodzaju biernego, np. "verberatus" ('chłostany').]

Quae participia sunt significationis Passivae[?] Quae à verbis passivi generis descendunt.

[Które imiesłowy mają znaczenie bierne? Te, które pochodzą od czasowników rodzaju biernego.]

Die Bedeutung. Znáczenie: [SIGNIFICATIO.] Wie vielerley ist die Bedeutung im Mittelworte? Dreyerley/ eben wie im Zeitworte. 1. Die Wirckende [Activa] Spráwujące/ als: Uczący [...]. 2. Die Leidende [Passiva] Cierpiące/ als: Karány [...]. 3. Die Unbenamte [Neutralis] Oddzielne/ als: [...] Leżący der Liegende/ kommpt her vom Leżę ich liege [...].

[Die Bedeutung. Znáczenie: [SIGNIFICATIO.] Wielorakie jest znaczenie w imiesłowie? Trojakie jak w czasowniku. 1. [Activa] Spráwujące, np.: Uczący [...]. 2. [Passiva] Cierpiące, np.: Karány [...]. 3. [Neutralis] Oddzielne, np.: [...] Leżący pochodzi od Leżę [...].]

Verba Impersonalia sind dreyrley Gattung, entweder Neutralis, Activae oder Passivae significationis.

On se sert de ces verbes en signification passive dans le seul prétérit parfait. Civitas depopulata est, mais on les emploie dans les autres tems dans la seule signification active. Je puis bien dire p. e. Hortor te, je t'exhorte; mais je ne saurois pas dire. Tu hortaris a me.

[...]

Trzeba więc uważyć, że te verba kładną się in significatione passiva tylko in praeterito perfecto v. g. Civitas depopulata est, ale in aliis temporibus mają tylko significationem activam. Mogę dobrze mowić: Hortor te, upominam cię; nie mogę zaś mówić: tu hortaris à me.

Significationes sunt quatu[or], Znaczenia jest czworo, Activa, sprawują[ce], ut mittens, jako posyłający, missurus, mając[y] posłać, passiva, Cierpiące, út mittus, jako p[o]słany, mittendus, mający być posłany, N[eu]tralis, Oddzielne, ut clamans, jako wołają[cy], Communis, Pospolite, út recordans, jako [pa]miętający.