terminów gramatycznych online
genus passivum
Język: łaciński
- Część II. O wykładaniu. & 1. O znamionach grammatycznych (słowniczek łacińsko-polski): Gott/1794
- Część II. O etymologii. O terminach grammatycznych (słowniczek łacińsko-polski): Gott/1766
- Część II. O wykładaniu. § I. O znakach grammatycznych (wykaz terminów, łac. - pol.): Gott/1774
- De Etymologia: Mora/1592
- De PARTIBUS ORATIONIS: Malcz/1687
- De Pronomine: Men/1649
- De Verbo: DonCul/1560
- De verbo: Vol/1612
- Die Wortforschung (Etymologia) Słowá wykładająca náuká: Gut/1668
- Die Wortforschung [Etymologia] Słowa wykładająca nauka: Gut/1669
- Eine kurz⸗gefaßte Grammatica (Krótka gramatyka): Mon/1722
- Etymologia: Rot/1616, Raph/1698
- Etymologie, oder Wortforschung: Cas/1797
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- O Etymologii. §. I. O wyrazach grammatycznych (słowniczek łac.-pol., s.12-13): Gott/1787
- O słowie: Lub/1778
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- Register der Kunst⸗Wörter (słownik): Gut/1669
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik: Mącz/1564 (war. B), Bart/1544
- Verbum: Don/1649, Don/1795, Don/1595
Cytaty
CIRPIĄCY 'gram.' cirpiący, przez ktory cirpimy genus passivum RN (k. tyt.); cirpiące, przez ktore cirpimy verba passiva R a8 (md; av. activa verba); rozne, co się w przyszłym czasie jakoby cirpiące w<y>mowią neutro passiva, sc. verba R v6v (md.).
Passiva quae sunt? Quae in r desinunt, et ea dempta redeunt in activa, ut legor, lego. Passiva, ktore cirpiącą znáczą rzecz.
Unde passivum Dotor, Bywam wyposáżón.
Quid est [Genus] Passivum? [Ktore słowko znáczy nieco cierpieć.] Passivum est, 1. Quod in OR definit, 2. et Passionem significat, 3. regitque post se Ablativum personae [id est, asciscit,] cum Praepositione A, vel AB, 4. et deposita, [id est, abiecta] litera R, redit in Activuum Ut, Vincor ab hoste, [bywam zwyciężon, álbo pokonan od nieprzyjacielá.] Vinco hostem [zwyciężam albo pokonywam nieprzyjacielá.]
Rodzáju słow wiele są? pięć. Ktore? spráwujące, cierpiące, oddzielne, pokłádájące i pospolite. Spráwujące [...] wziąwszy z siebie literę czynią z siebie cierpiące, jáko czytam, jestem czcion.
Genera verborum quot sunt? quinque. Quae? Activa, Passiva, Neutra, Deponentia, et Communia. Activa quae sunt? [...] et accepta r litera faciunt ex se Passiva, ut lego, legor.
Genera verborum quot sunt? Tria: activum, passivum et neutrum
Wie viel seind aber Genera oder art der Polnischen Verborum? Drey. Nemlich/ Activum, Passivum, vnd Neutrum.
Duo apud Polonos sunt genera verborum, activum scilicet et neutrum, nam passivum proprie non habent, sed illud circumloquuntur per verbum substantivum.
Genera verborum quot sunt? quique. Quae? Activa, Passiva, Neutra, Depontentia, et Communia. [...] Passiva quae sunt? Quae in r desinunt, et adempta r litera, redeunt in activa, ut lego, legor.
Rodzáju słow wiele są? pięć. Ktore? Spráwujące/ Cierpiące/ Oddzielne/ Pokłádájące/ i Pospolite. [...] Cierpiące ktore są? Ktore w kończą się/ i onę odjąwszy literę/ wracáją się w spráwujące/ jáko czytam/ jestem czytány.
Das Geschlecht Rodzay (Genus.) Wie viel sind Geschlechter in den Polnischen Zeitwörtern? Nur zwey, nemlich das Wirckende (Genus Activum) und das Unbenahmte (Neutrum) denn das Leidende (Passivum) ist eigentlich bey den Polen nicht vorhanden sondern wird mit einem Selbständigen Zeitworte (Verbo Substantivo) umbschrieben [...].
Daß Geschlecht Rodzay. [GENUS.] Wie viel sind Geschlechter in den Polnischen Zeitwörtern? Nur Zwey/ nemlich daß Wirckende [Genus Activum] und das Unbenambte [Neutrum] denn daß leidende [Passivum] ist eigentlich bey den Pohlen nicht vorhanden / sondern wird mit einem Selbständigen Zeitworte [Verbo Substantivo] umbschrieben [...] als: Bywa chwalony oder Chwalą mię.
Die würckende Deutung / Genus Activum, Spráwujący. Die Leidende / Passivum, Cierpiący.
Wie viel sind Genera im Verbo? Drey: Activum, welches ein Thun bedeutet/ als Czytam/ ich lese. Passivum, welches mit dem Numero Plurali des Verbi Activi zierlich außgesprochen wird/ als: Czytają mię [...]. Neutrum ist/ welches gemeiniglich seine Endung auff ein ę hat/ selten auff ein m/ bißweilen wird es mit einer Beschreibung gebraucht/ mit dem zugethanen Pronomine, mi/ als: Zimno mi/ mich frieret/ Gorąco mi/ ich bin hitzig/ rc.
Ein Passivum ist, welches herkömmt von der dritten person plur. num. eines verbi personalis als czytaią, piszą.
Wie viel sind Genera Verborum? R. Drey: Activum, Neutrum und Passivum.
Genera verborum, Gatunki słow. [...] passivum, Cierpiące.
Passivum. Cierpiący Gatunek.
Genera verborum, Rodzaie słow. activum, Działaiące. passivum, Cierpiące. neutrum, oboiętne.
Passivum. Cierpiący gatunek.
Gatunków Słów (Genera verborum) sześć: Czyniący (Activum), Cierpiący (Passivum), Odwrotny (Reciprocum), Wzajemny (Mutuum), Srzedni (Medium), Powszechny (Commune).
Genera verborum gatunki słów. activum czynne. passivum bierne. neutrum niiakie.
Genera verborum, Rodzaie słow. activum, czynne. passivum, bierne. neutrum, niiakie.
Passivum, gatunek bierny.
Genera in verbo sunt quinque; rodzajów w słowie jest pięć, activum, sprawujący, ùt moneo, jako napominam, passivum, cierpiący, ùt moneor, jako napominają mnie, neutrum, oddzielny, ùt sedeo, jako siedzę, deponens, pokładający, ùt loquor, jako mowię, revertor, wracam się, commune, pospolity, ùt moror, jako bawię się.
Bey den Polen ist das Verbum Activum und Transitivum nicht unterschieden, weil der Pole kein Passivum hat.
W tych wszystkich trybach, czasach itd., które razem tworzą w koniugacyi słowa jego Stronę bierną (Passivum), wyrażają czasowniki przechodnie bierność czyli podleganie czyjéjś obcéj czynności; np. zostać zabitym.
W tych wszystkich trybach, czasach itd., które razem tworzą w koniugacyi t. zw. STRONĘ BIERNĄ (Passivum) wyrażają czasowniki przechodnie bierność czyli podleganie czyjéjś obcéj czynności; np. zostać zabitym.
Słowem przechodnim (verbum transitivum), nazywa się takie słowo, które może być użyte zarówno po stronie biernej (passivum), jak po stronie czynnej (activum). Np. Nauczyciel chwali ucznia. — Uczeń jest chwalony od nauczyciela […].
★Strona oznacza stosunek podmiotu do czynności: a) ★czynna (activum), b) ★bierna (passivum), c) ★zwrotna (reflexivum).
Passivum, p. czasowniki II 4.