terminów gramatycznych online
okoliczność sposobu
Język: polski
Cytaty
Okoliczność przymiotu lub sposobu. Pięknie i mądrze powiedziano pulchre & sapienter dictum.
W z 4tym wyraża okoliczność dążenia, sposobu, kierunku, skutku, zamiaru podobieństwa, względu, mówiąc o długości czasu, np. we dwa miesiące; z 7mym okoliczność jednéj rzeczy zawartéj w drugiéj, środka czasu, zbioru kilku lub wielu rzeczy razem, gatunku.
[…] Z z 2gim wyraża okoliczność miejsca, skąd kto lub co pochodzi, rodu, materii z jakiéj co jest zrobione, początku, przyczyny, [okoliczność] sposobu, względu, wydziału, czasu […]; z 6tym złączenia lub spólności.
Okoliczność sposobu na pytanie jak? jaki?.
[…] Zdanie złożone; główne — ,,(Ten) bezpiecznie czyni," poboczne—,,Kto ostrożnie czyni;" w nich oprócz podmiotu i orzeczenia znajdujemy wyrazy ostrożnie, bezpiecznie, odpowiadające na pytanie jak? jakim sposobem? Te wyrazy stoją przy słowie, nazywają się więc przysłówkami i oznaczają okoliczność sposobu.
Okoliczność sposobu, określona wprost, wyraża się: 1). Najczęściej przez przysłówki i wyrażenia przysłówkowe sposobu, jako to: tak, owak, inaczej, podobnie, powoli, prędko […]. 2) Często samym przypadkiem 6. bez przyimka, zwłaszcza jeżeli rzeczownik sam przez się wyraża pojęcie sposobu; np. takim sposobem, trybem, porządkiem, obyczajem [...], a także w l. mn. rzeczowników zbiorowych, np. parami, tuzinami, gromadami itp. [...]. 3). Zwykle przez 6. przyp. z przyimkiem —z, (w znaczeniu twierdzącym) albo przez 2. przyp. z przyimkiem bez (w znaczeniu przeczącym). 4) Rzadziej przez inne przyimki z rzeczownikiem, jako to: —w, na, (z przyp. 4. i 7.), po (z przyp. 3. i 7.), według, podług, wedle, stosownie do (z 2. przyp.) [...]. 5) Przez imiesłów przysłówkowy na — ąć (niekiedy przez starszą jego formę na — ący, która jest właściwie 7. przyp. imiesłowu przymiotnego deklin. rzeczownej) [...].
Okoliczność sposobu wyraża również przydawka przymiotna okolicznościowa […] i przydawka rzeczowna okolicznościowa […].