Historical dictionary
of grammatical terms online

imię pospolite

Language: polski
EJO 1999, 52 Contemporary definition

Appellativum (imię pospolite, nazwa pospolita). Wyrażenie rzeczownikowe nadające się do pełnienia funkcji predykatywnej, czyli takie, za pomocą którego można orzekać coś o dowolnym przedmiocie należącym do jego zakresu. A. są zatem nazwy mające zarówno denotację, jak i konotację, np. dom, wyspa, miasto, filozof, poeta, uczony, prezes. A. należą do jednego z dwóch podzbiorów, jakie się wyróżnia w obrębie kategorii rzeczownika. Drugim są imiona (nazwy) własne [...].

Quotations

Imieniu wiele przypadáją? Sześć. Ktore? Jákość, Przyrownánie, Rodzaj, Liczbá, Wyobráżenie, Spadek. Jákość Imion w czym jest? Dwojáka jest. Jáko? Albo iż jednej rzeczy imię jest, ii własne jest rzeczone, álbo wielu, i jest pospolite. Nomini quot accidunt? Sex. Quae? Qualitas, Comparatio, Genus, Numerus, Figura, Casus. Qualitas Nominum in quo est? Bipartita est. Aut enim unius rei nomen est, et proprium dicitur, aut multorum, et est appellativum.

Drewno imię pospolite Rodzáju oddzielnego, Liczby jednej, Wyobráżenia prostego/ Spádku miánującego [...]

LIgnum nomen appellativum Generis Neutri, Numeri singularis [...]

Artykuł skończony przekłáda się Imionom fámiliy, rzekom, pospolitym Imionom, porządkowym licbom, nieskończonym sposobom słow [...].

Podczás kłádzie sie też ártykuł między Imieniem wlasnym, á Imieniem pospolitym.

P. Jak się dzieli Imię Istotne? O. Na własne i pospolite. [...]P. Co jest pospolite? O. Ktore o wielu rzeczach sobie podobnych mowi się, nap: człowiek, miasto; ponieważ to imie człowiek o wszystkich ludziach; miasto o wszystkich miastach mowi się.

Tak się nachylają imiona pospolite na c przyzwoite męszczyznom, jak: goniec, Nowożeniec, ettc.

Wiedzieć tedy potrzeba najprzod, że w imionach tak własnych, jako też pospolitych z obcych językow pochodzących [...] samego h, używa się.

Daleko więcej rodzimego słownictwa gramatycznego zawierał z natury rzeczy przeznaczony dla Szkoły Rycerskiej podręcznik W. Szylarskiego [...].

Nomen substantivum proprium — imię substantyw własne, appellativum — pospolite, collectivum — co w pojedynczej liczbie wiele znaczy (s. 102), adiectivum — adiektyw, pronomen relativum — zaimek odnoszący (s. 101).

Przeciwnie: gatunkowe lub rodzajowe nazwy osób lub rzeczy, mogące się odnosić do każdej istoty tego samego gatunku lub rodzaju, (uczeń, dom, koń) nazywają się imionami pospolitemi.

Tylko w obcych imionach własnych, niespolszczonych, zachowujemy podwójne głoski: np. Pallas, Apollo, Pirrhus, Mekka, Otto — i w niektórych obcych [imionach] pospolitych np.; netto, brutto, itp.

Mickiewicz był poetą, Jan jest stolarzem; Adam był pierwszym człowiekiem; Wisła jest rzeką; Włochy są krajem. Rzeczowniki: poeta, stolarz, człowiek, rzeka, kraj — oznaczają, do jakiego stanu, zawodu jaka osoba lub do jakiego gatunku jakaś rzecz należy. Takie rzeczowniki nazywają się imiona pospolite.