terminów gramatycznych online
zaimek osobisty
Cytaty
Zaimki [...] názywáją sie téż Osobisté, po Fr. Personnels, że znáczą osobę, jáko to, ja ty on.
Formá kóniugowánia Recyproków, Recyproká, po Fráncusku, Réfléchis zowią sie u Fráncuzów té, ktoré sie ták náchyláją, jáko czyniącé, ále przybiéráją záimki osobisté w spadku oskarżájącym.
Zaimki są piąciu rodzajów [...] osobisté są te I ja, thou ty, he on, she ona, we my, you albo ye wy, théy oni, oné.
Zaimki osobisté kładą się z słowami i nie powtarzają się za każdém słowem, kiedy jeden zaimek należy do wszystkich słów np. We went and took a walk together, poszliśmy i odprawiliśmy razem przechadzkę.
Najpierwszym przedmiotem dla człowieka był sam człowiek i jego towarzyszka, i jego potomstwo, i dlatego nazwy te najpierwéj musiały być nadane, które dziś po grammatycznemu zaimkami osobistemi nazywamy ja, ty, później nieobecną osobę nazywano on.
Zajimek oznaczá stosunek mówiącego do osoby lub osób, do których albo o których przemawiá, a takiemi są tak zwane zajimki osobiste já, ty, on […].
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: 3. Zajimki dzierżáwcze (pronomina possesiva), zostające w etymologicznym związku z zajimkami tak osobistemi, jak i ze zwrotnym, jako to: mój, tvój, svój, nas, vas. Te zajimki, przydáwane do rzeczowników, oznaczają włásność czyli dzierżenie lub náleżytość rzeczy do jednéj lub do kilku osób [...]. Zajimek tedy svój jest zwrotny, dzierżáwczy i może oznaczać włásność każdéj ze trzech osób [...].
Rozpatrzywszy się w budowie i ustroju temátów słowa polskiego w poprzedzających paragrafach, przystępujemy teráz do jego spájaniá. Każdá forma jednolitá, urobioná od tematu słównego, albo wyráżá w temácie orzeczenie (praedicatum), w końcówce podmiot (subjectum), albo jest przymiotnikiem lub rzeczownikiem słównym, którego końcówki niczym jinnym nie są, jak tylko pogłosami. Ponieważ podmiotem zdaniá może być osoba, którá mówi, lub osoba, do któréj się mówi, albo o któréj jest mowa, przeto te końcówki, jak i formy niemi urobione nazywać będziemy osobowemi, które się oznaczają tak w semickiéj jak i w jafeckiéj rodzinie językowéj, a następnie i w mowie słowiańskiéj szczątkami zajimków osobistych, jakkolwiek niekiedy skażonemi [...].
[Zajimki] Osobiste.
Sam Sami
Samego Samych
Samemu Samym
Samego Samych [...]
Sama Same
Samej Samych
Samej Samym [...].
Jeżeli kto szuka i pyta nas, wnet zapytujemy: kto. co! kogo czego? Mamy zatem zajimek 1 szukający, 2 wskazujący bliżej, 3 wskazujący dalej, 4 wsk. najdalej, 5 osobisty Sam, 6 Względny który, 7 osobowy objasniający Ja, Ty, 8 Dzierżawczy, 9 przymiotnikowy Jaki, Jaka. Odp. Taki, Taka, 10 własności czyj, czyja; 11 nieokreslne rozmaite.