terminów gramatycznych online
zaimek
Geneza: łac. pronomen
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie (Nomen), Zaimek (Pronomen), Słowo (Verbum) Uczesnictwo (Participium), Przysłowie (Adverbium), Przekładanie (Praepositio), Łączenie (Coniunctio), Międzymiot (Interiectio).
Zaimków w Rossyjskim języku jest dziewietnaście.
Zaimki mają Rodzaje, Liczby, Osoby, Spadki, i Skłonienia.
Partes Orationis. Części składające mowę. Nomen, Imie. Pronomen, Zaimek. Verbum, Słowo. Participium, Ucześtnik, albo, Imie-słow: iż ma uczestnictwo z słowem i z Imieniem. Adverbium, Przysłowek. Praepositio, Przedimek. Interiectio, wrzeszcz albo wykrzyknik. Conjunctio, spojnik.
Przedmiot zdania wyraża się rzeczownikiem [...] zamiast rzeczowników używają się zaimki, przymiotniki, słowa, przysłówki, a nawet wyrażenia kilka wyrazów obejmujące.
Przydatnik jednak położony w przyp. 5, może się kłaść przy rozmaitych przypadkach zaimka osoby 2giéj ty. Np. Tobie, Boże, niech będzie cześć i chwała. [...] Zaimek on nie ma odpowiadającego sobie przymiotnika dzierżawczego.
[...] S piérwiastków drugiego szeregu powstają zajimki, wszystkie piérwotne przyjimki, spójniki i partykuły; te nazywámy piérwiástkami zajimkowemi, albowiem one bez wyjątku wyráżąją w ogóle pewne pojęcie zajimkowe, które tkwi więcéj lub mniéj ukryte w przyjimkach, spójnikach i partykułach. Żaden s pojedyńczych zajimków nie dá się sprowadzić tak co do znaczeniá, jako i co do formy na coś ogólniejszego, lecz każdego pojedyńczego zajimka temát skłanianiá jest zarazem jego piérwiástkiem [...].
Zajimek oznaczá stosunek mówiącego do osoby lub osób, do których albo o których przemawiá, a takiemi są tak zwane zajimki osobiste já, ty, on […].
[...] Zajimki tedy w mowie ludzkiéj nie tylko zajmują miejsce jimion rzeczownych i przymiotnych, czyli rzeczowników i przymiotników, ale jeszcze, jeżeli nazwiémy te ostatnie obrazami przedmiotów i jich pojęć, są, że tak rzekę, rámami, które myśl mówiącego i słuchającego zapełniá według okoliczności nájrozliczniejszemi obrazami osób, rzeczy, a nawet pojęć oderwanych i jich przymiotów. Słusznie tedy te rámy nazywają gramatycy zajimkami (pronomina), gdyż jak w algiebrze, głoski abecadła a, b, c itd. oznaczać mogą rozliczne jilości, tak zajimki w mowie ludzkiéj oznaczają pośrednio osoby, zwiérzęta i rzeczy lub jich przymioty, które bezpośrednio oznaczają się rzeczownikami i przymiotnikami.
Takie części mowy, jak: ja, ty, on, tamten, ów i t. d., których używamy zamiast imienia, nazywają się zaimkami.