Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek

Język: polski
Geneza: łac. pronomen
EJO 1999, s. 654 Definicja współczesna

Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek

Cytaty

Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:

Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! [...]

IVty: Zaimek (Pronomen), np. ja, ty, on, my, wy, oni, i t. d.

Wyrazy do 5tej części mowy należące dlatego nazywają się Zaimkami, że zastępują miejsca imion; każdy człowiek, zamiast swego imienia i nazwiska, powiada: Ja.

Zajimki zastępujące imiona i nazwy istot wszelkich tychże żywotnych, i nieżywotnych.

Prawidła przypadkowania zajimków wszystkich. Prawidłowe najprzód.

Uważać na rodzaje rzeczowników, dla których, jedynie służy ten zajimek, jeżeli kiedy wątpliwość zachodzi co do rodzajów użyć zaraz ten ta to.

По значенію своему всѣ слова польскаго языка раздѣляются на 9 частей рѣчи: [...] 4. Мѣстоимѣніе, zaimek. [...]

Początkową literę wielką piszemy też we wszelkich wyrazach pospolitych, oznaczających osobę, do której piśmiennie wprost się zwracamy, także w przymiotnikach i zaimkach, ściągających się bezpośrednio do tej osoby np. proszę Ciebie, kochany Bracie.

Wśród wyrazów nazywających przedmioty znajdujemy także zaimki, które jako rzeczowniki odpowiadają na pytania kto? co?, ale mają mniej ograniczone, ogólniejsze znaczenie. Występują zastępczo zamiast dokładniejszej nazwy osoby lub rzeczy, wyrażonej rzeczownikiem. Stąd też ich miano: zaimek, łaciński pro-nomen.