terminów gramatycznych online
przejść w...
Język: polski
Cytaty
W wyrazach przyswojonych, w których ge przeszło w wymowie na je, pisze się także je: jenerał (mówią bowiem generał i jenerał), rejestr, rejent (notaryusz) i t. p.
Półsamogłoski. W języku prasłowiańskim istniały tak zwane jery ь i ъ mocne i słabe. Mocne w środku wyrazów np. mъchъ, dьnь przeszły w naszym języku w e, słabe zaś te, które zamykały wyrazy, zamilkły zupełnie.
[...] 'y nie przeszło z każdem innem 'ė w 'i. I tu oczywiście bywają labjalizacje, nieraz jeszcze warunkowane akcentem [...].
[...] 3) stały iloczas, t. j. stałe rozróżnianie krótkich i długich sonantów, a mianowicie długie ā ē oi ̯ (åi ̯) ei ̯ ī ou̯ (åu̯) ū, en (em) on (om), er el or ol, i ̯ṛ u̯ṛ i ̯ḷ u̯ḷ i krótkie o (å) e i u, które następnie przeszły w... [...].
Spłynięcie prasł. i y mamy w języku kulturalnym i na większym, południowym obszarze gwar tylko po spółgłoskach č ž š ř ċ dz, gdzie na miejscu prasłowiańskiego i wymawia się od dawna — zapewne niejednakowo wcześnie po wszystkich, ale chronologicznie rzeczy oznaczyć niepodobna — y, bo na obszarze polskim nastąpiło z biegiem czasu silne skojarzenie głoski y z niepalatalną wymową poprzedzającej spółgłoski, zaś głoski i z palatalną, wskutek czego po zniknięciu pierwotnej palatalizacji spółgłosek č' ž' š' ř' ci dzi i przejściu ich => č ž itd. przeszło także stojące po nich i=>y.