Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

samogłoska głoska

Język: polski
Geneza: od łac. vocales
EJO 1999, 510 Definicja współczesna

Samogłoski. Głoski, dla których jedynym źródłem dźwięku są (quasi-)periodyczne drgania wiązadeł głosowych: wobec braku przeszkody w jamach nasady przy wymawianiu samogłosek ma miejsce względnie swobodny przepływ przez kanał głosowy wprawionego w drgania strumienia powietrza. Samogłoska jest więc zmodulowanym przez układ rezonatorów nasady tonem krtaniowym.

Cytaty

f) Złożone z wielu spółgłosek, mianowicie syczących, i nieporozdzielanych samogłoskami.

Rym zaś jestto podobne dwóch wierszy zakończenie, poczynające się od samogłoski, na któréj się przycisk znajduje np. skowrō̒nekdziō̒nek.

Samogłoski dzielą się na otwarte, jakiemi są: a, e, o, u, y, gdyż je otwartemi usty wymawiamy; nosowe jak: ą, i ę, które się jakby przez nos wymawiają, i ścieśnione.

Według obecnego stanu nauki do samogłosek zaliczonymi być winny tak zwane dźwięczne (sonantes) l r m n, odznaczane kółkiem u dołu.

Otóż: te głoski, które same wymówić się dadzą, nazywają się samo-głosami czyli samogłoskami; takiemi są: a, o, u, e, i, y, ą, ę, ó, é.

Samogłoski powstają przy mniej lub więcej otwartej jamie ustnej, np. a, e, i.

Ośrodek zgłoski stanowi samogłoska, z samogłoską mogą się łączyć spółgłoski poprzedzając ja lub następując po niej.

Samogłoski są głoskami zgłoskotwórczymi.