Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

Bindevokal

Hasło w cytatach: Bindevocal, bindevokal
Język: niemiecki

Cytaty

Te ruchome i zmienne części stanowią zawsze drugą czyli końcową połowę formy czasownika, i dzielą się: [...] B) na spójki (Bindelaut, Bindevokal).

W pierwszéj części wykázaliśmy jilość brzmień i głosów języka polskiego, jich podziáł na samogłoski i spółgłoski, jednych i drugich rodowód, jich przemiany w skutek jich wzajemnego wpływu na siebie i przyczyny tychże przemián w wyrazach polskich. A poniewáż te wyrazy, w których zachodzą rzeczone przemiany głosek, tych nájpiérwszych i nájpiérwotniejszych żywiołów każdéj mowy ludzkiéj, pod względem gramatycznym nie są jednego i tego samego składu i budowy, i gramatyka porównáwczá prócz głosek odróżniá w składzie i budowie wyrazów i jinne gramatyczne cząstki składowe wyrazów, przeto wyjáśniając prawa głosowe głosek, musieliśmy się mimowolnie spotykać z dopiéro rzeczonemi gramatycznemi cząstkami w skłád wyrazów wchodzącemi, jakiemi są piérwiástek (etymon, radix, niemieckie Wurzel), pień czyli temat (thema, Stamm), nágłos (praefixum, Vorsylbe), pogłos (afformativum, affixum, Nachsylbe, Wortbildungssuffix), końcówka (suffixum, Biegungssuffix albo Endung), spójka (Bindevocal), nasuwka (prothesis, Vorschlag), wsuwka (epenthesis, Einschiebsel), zasuwka (epithesis lub paragoge) itd.

Nazywam wstawką to, co powszechnie gramatyka porównawcza zowie w pewnych razach spójką (Bindelaut, Bindevocal), w innych zaś cechą trybową (Moduscharacter). I ja także za drugimi tak to nazywałem w mojéj Gramat. z r. 1863.

Ta to też właśnie tak chameleonowa rola, jaką to a, o, e, ą, słowem ta najprzód funkcyjna wstawka, a potém istne quodlibet w ustroju konjugacyjnym spełnia, była tego powodem, że je dotąd w lingwistyce tak przeróżnie, a zawsze zbyt jednostronnie definiowano i nazywano (spójka czyli Bindelaut, Bindevocal — Zwischensylbe, Klassenvocal, Thematischer Vocal, Stammbildungssuffix itd.)

Bindevocal spójka.

Spójka Bindevocal.