Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo wyraz

Język: polski
EJO 1999, 541 Definicja współczesna

Synonim wyrazu.

Cytaty

[...] ą przékreszone, gdy mowię wziął, łaską, ręką, száblą [...] ę przékreszone w słowach, więc, będę, stoję, idę.

[...] z punctikiem nad ż w słowie zaddżyło się i temu podobnych.

Dictio Słowo. Wiśniewska 1998, 65: Gramatyka. W podręczniku znajdujemy terminy: czas 122, ćcionka (litera) 121, droga (methodus) 151, dwugłośnik (dyphtongus) 127, imię 141, głośnik (vocalis) 310, kropka, punkt 127, odmiana (paradigma) 194, osoba 141, oznaczenie 193, postać, wid (species) 84, prawidła (canon) 143, przedłogi (praepositio) 185, przymiot, przypadek (accidens) 175, rod, rodzaj (genus) 172, słowo (dictio) 144, sposob, prawidło (canon) 184, wspułgłośnik (consonans) 310, zbieranka, złoż (sylaba) B 147.

[...] oprocz tych słow ktore z języká łácińskiego pochodzą, te sobie záchowują swą przyrodzistą rubość, jáko Gloria Chwałá.

Z, Màją dwojàkie, pierwsze bowiem czyta się w tych słowàch, ktore z językà Greckiego i Łàcińskiego swoj początek biorą, jàk polskie z, nà przykład Zenzaro Inbier.

Jeżeli zachodzi trudność, która się litera za którą ma w pisaniu położyć, szukaj, skąd to słowo pochodzi: obracaj w inszym spadku, liczbie, sposobie, osobie, etc. a dojdziesz bez trudności.

Mowa zaś mieszana, kiedy słowa Polskie z Łacińskiemi mieszane bywają.

Zastanawiając się nad słowami polskiemi, podziwiając ich bogactwo i dziwiąc się dla czego grammatyka pozwala im zostawać w takim nieładzie, jak gdyby jakim rozbitkom, albo siérotom, które tylko przypadkowo mowa nasza wzięła pod swoją opiekę – uczułem potrzebę zapomnienia w układzie téj książki wszelkich prawideł obcego spadkowania.

Od ciemnoty nie możemy brać wprawdzie prawideł do dobrego mówienia i pisania wzorów jakichkolwiek, bo lud prosty nie zna ich wcale; ale możemy i powinniśmy brać słowa polskie, w jakie lud prosty więcej obfituje, i przechował w swym skarbcu ustnie więcej właściwych polskich wyrazów, niż wszyscy pisarze z okresu pierszego mieszanego, łaciną niemczyzną i francuzczyzną, zatarli i zatracili wiele wyrazów polskich, a zastąpili obcem.