Historical dictionary
of grammatical terms online

słowo wyraz

Language: polski
EJO 1999, 541 Contemporary definition

Synonim wyrazu.

Quotations

Dictio. Eyn wort. Słowo. Verbum idem.

To najwiętszè ich stáránie było, áby język swój własny, álbo ráczéj słowá wszystkié jáko je właśnie wymawiáli, literámi álbo piórem tákże właśnie wyrażáli.

Przy tych Orthográphiách zdáło sie nie od rzeczy położyć kilká deriwáciy, áby sie tym łácniéj obaczyć mogło, jáko któré słowo pisáć, to jest, áby w pisániu záwsze było baczenié ná primitivum onégo słowá. Cudzè przygody. Ztądże, cudzèmi przygodámi, cudzèmi spráwámi, przez è nie przez ypsylon.

Jeżeli zachodzi trudność, która się litera za którą ma w pisaniu położyć, szukaj, skąd to słowo pochodzi: obracaj w inszym spadku, liczbie, sposobie, osobie, etc. a dojdziesz bez trudności.

Mowa zaś mieszana, kiedy słowa Polskie z Łacińskiemi mieszane bywają.

Zastanawiając się nad słowami polskiemi, podziwiając ich bogactwo i dziwiąc się dla czego grammatyka pozwala im zostawać w takim nieładzie, jak gdyby jakim rozbitkom, albo siérotom, które tylko przypadkowo mowa nasza wzięła pod swoją opiekę – uczułem potrzebę zapomnienia w układzie téj książki wszelkich prawideł obcego spadkowania.

Od ciemnoty nie możemy brać wprawdzie prawideł do dobrego mówienia i pisania wzorów jakichkolwiek, bo lud prosty nie zna ich wcale; ale możemy i powinniśmy brać słowa polskie, w jakie lud prosty więcej obfituje, i przechował w swym skarbcu ustnie więcej właściwych polskich wyrazów, niż wszyscy pisarze z okresu pierszego mieszanego, łaciną niemczyzną i francuzczyzną, zatarli i zatracili wiele wyrazów polskich, a zastąpili obcem.

Zdanie zatem jest to myśl wypowiedziana słowami.